شيخ پرسيد : چرا نكشتى ؟ گفت : از آن كه شيخ فرموده بود كه جايى بايد كه كس نبيند و من هرجا كه مىرفتم حق تعالى مىديد . جنيد گفت : ديديد كه فهم او چگونه است و از آن ديگران چگونه ؟ ! همه استغفار كردند[88] .
83 ـ صحبت كسى طلب كه . . .
شيخ كبير ابو عبداللّه محمّد بن الخفيف گفته :يكبار شنيدم كه در مصر پيرى و جوانى به مراقبت نشستهاند بر دوام ، آنجا رفتم دو شخص را ديدم روى به قبله كرده سهبار سلام كردم ، جواب ندادند ؛ گفتم : به خداى بر شما كه سلام مرا جواب دهيد .آن جوان سر برآورد و گفت : يابن خفيف ! دنيا اندك است و از اين اندك اندكى مانده است ، از اين اندك نصيب بسيار بستان . يابن خفيف ! مگر فارغى كه به سلام ما مىپردازى .اين بگفت و سر فرود برد و من گرسنه و تشنه بودم ، گرسنگى را فراموش كردم ، توقف كردم و با ايشان نماز پيشين گزاردم و نماز ديگر گزاردم و گفتم : مرا پندى ده . گفت : يابن خفيف ! ما اهل مصيبتيم ، ما را زبان پند نبود ، كسى بايد كه اصحاب مصيبت را پند دهد .سه روز آنجا بودم با خود گفتم : چه سوگند دهم تا مرا پندى دهند . آن جوان سربرآورد و گفت : صحبت كسى طلب ، كه ديدن او تو را از خداى ياد دهد و هيبت او بر دل تو افتد و تو را به زبان فعل پند دهد نه به زبان گفتار[89] !!
84 ـ بيست و چهار خزانه براى بيست و چهار ساعت
در روايتى آمده :در هر بيست و چهار ساعت براى عبد بيست و چهار خزانه مرتب قرار داده مىشود ، درب يكى از آن خزانهها باز مىشود ، آن را پر از نور عمل نيكش مىبيند ، عملى كه آن را در يك ساعت از بيست و چهار ساعت انجام داده ، به مشاهده آن نور ، چنان انبساط و خوشحالى به او دست مىدهد ، كه اگر بر اهل جهنّم پخش كنند ، شگفتزده مىشوند .سپس خزانهاى را باز مىكنند تاريك و سياه ، بوى بدى از آن مىآيد و اين نتيجه ساعتى است كه در آن معصيت خدا را كرده ، به فزع و ترسى گرفتار مىشود كه اگر بر اهل بهشت تقسيم كنند عيش آنها را ناقص مىكند . خزانه ديگرى بر او مىگشايند كه از ديدن آن نه خوشحال مىشود نه بدحال و آن ساعتى است كه در آن خواب بوده ، يا غافل از برنامه بوده ، يا به كارى از مباحات دنيا مشغول بوده است ، از خالى بودن آن خزانه دچار اندوه مىشود كه چرا در حالى كه قدرت داشته آن ساعت را به منافع الهى پر نكرده و از آن غفلت ورزيده !!و به همين صورت خزانه طول عمر را حساب كنيد كه چه چيزى در آن قرار دادهايد ، آيا به حق پر كردهايد ، يا از باطل و لهو و لعب آن را آلوده نمودهايد ؟اى نفس ! امروز كه فرصت دارى كوشش كن كه خزانههاى ساعاتت را آباد كنى و آنها را از گنجهاى الهى بىبهره مگذارى . جايى كه اسباب بزرگى تو است ، ميل به كسالت مكن و با استراحت و غفلت ، بهرههاى الهى را از دست مده . مواظب باش از درجات عليّين محروم مشوى و حسرت و اندوه هميشگى برايت نماند[90] .
لطفا منتظر باشید ...
