در اين باب به دو آيه از آيات كتاب الهى و چند روايت از مهمترين روايات اين باب كه توضيحى بر آن دو آيه است اشاره مىشود .يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِى إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً * فَادْخُلِى فِى عِبَادِى * وَادْخُلِى جَنَّتِى . اى جان آرام گرفته و اطمينان يافته ! * به سوى پروردگارت در حالى كه از او خشنودى و او هم از تو خشنود است ، باز گرد . * پس در ميان بندگانم در آى و در بهشتم وارد شو .سدير صيرفى مىگويد :به حضرت صادق عليهالسلام عرضه داشتم : آيا مؤمن نسبت به جان دادنش ناراحت است ؟فرمود : نه واللّه ، زمانى كه ملك الموت براى قبض روحش مىآيد ، به جزع برمىخيزد ، ملك الموت به او مىگويد : اى ولىّ خدا و يار حق ! ناراحت نباش ، به آن خدايى كه محمّد را به رسالت فرستاد ، من به تو از پدر مهربان اگر در كنارت حاضر بود مهربانتر و مشفقترم ، ديده باز كن و ببين ، حضرت فرمود : چون ديده بگشايد مىبيند رسول خدا صلىاللهعليهوآله و امير مؤمنان و فاطمه زهرا و حسن و حسين و ائمه بعد از حسين عليهمالسلام در برابر او قرار دارند ، پس به او گفته مىشود ، اين است رسول خدا صلىاللهعليهوآله و اميرالمؤمنين و فاطمه و حسن و حسين و ائمه عليهمالسلامكه رفقا و دوستان تو در جهان بعدند ، پس ديده باز مىكند و مىنگرد كه يك منادى از جانب ربّ العزّه فرياد مىكند :يَا أَيَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ * ارْجِعِى إِلَى رَبِّكِ رَاضِيَةً مَرْضِيَّةً * فَادْخُلِى فِى عِبَادِى * وَادْخُلِى جَنَّتِى .اى جان آرام گرفته و اطمينان يافته ! * به سوى پروردگارت در حالى كه از او خشنودى و او هم از تو خشنود است ، باز گرد . * پس در ميان بندگانم در آى و در بهشتم وارد شو .يعنى در جمع محمد و آل محمد و سپس داخل بهشت شو . در اين هنگام چيزى براى او شيرينتر و محبوبتر از جان دادن و ملحق شدن به اوليايش و ورود به بهشت نيست[587] .
573 ـ كيفيت مرگ مؤمن
در كيفيّت مرگ مؤمن در روايات بسيار عالى و پر اهميّت ائمه معصومين عليهمالسلامآمده : خداوند به ملك الموت مىفرمايد : مثل عبدى كه در برابر مولايش حاضر مىشود در برابر بنده محتضر من حاضر شو و از جانب من به او سلام برسان و بگو : حضرت احديّت در انتظار ملاقات با روح توست ، اگر عبدم به مرگ راضى شد او را قبض روح كن ورنه وى را رها كن تا به وسيله ديگر رضايت او را فراهم كنم .چون ملك الموت به بالين محتضر آيد و سلام محبوب را به وى ابلاغ نمايد و از او اجازه قبض روح خواهد ، مىگويد : من ميل دارم در دنيا بمانم و به عبادت حضرت دوست مشغول باشم ، ملك الموت خواسته عبد را به حضرت رب عرضه مىدارد ، خداى مهربان مىفرمايد :