عبدالرحيم ابن نباته، ضرب المثل خطباي عرب در دوره اسلامي است سرمايه فكري و ذوقي خود را از علي عليهالسلام ميداند
ابن ابي الحديد در مقدمه شرح نهج البلاغه از قول او ميآورد:
«صد فضل از سخنان علي را حفظ كردم و به خاطر سپردم و همانها براي من گنجيناپذير بود».40
ابن نباته در خطبههايش كه بيشتر در مورد جهاد بود و به خطبههاي «جهاذيه» معروفاند از كلمات و جملات حضرت امير عليهالسلام استفاده ميكرد از جمله:
«ايها الناس، الي كم تسمعون الذكرَ فلا تَعُون، و الي كم تقرعون بالزَّجر فلا تعلقون كاَنّ اسماعكم عَجَّ و دائع الوعظ... فالجهاد و الجهاد ايها الموقنون، و الظفر الظفر ايها الصابرون».41
غالب تمثيلهاي ابن ابي الحديد در خطبهها و نكاتش از ابن نباته است او در جلد هفتم موازنهاي بين كلام مولي علي عليهالسلام و ابن نباته دارد و در مقدمه ميگويد: ما در اين جا فُضُولي از خطبهاي خطيب فاضل عبدالرحيم بن نباته رحمه اللّه كسي كه به بالاترين درجه در سخن و سخنوري رسيد و مردم علاقه و شوق عظيمي به كلام و سخن او داشتند و كلامش در همه جا زبانزد نيكويي بود، را ميآوريم، بعد نمونهاي را ذكر ميكند.
ايها الناس تجهّزوا فقد ضرب فيكم بُوق الرحيل، و ابرزوا فقد قربت لمكن نوق التحويل الخ.42
اين مقايسه را ابي الحديد آورده تا نظريه كساني كه كلام ابن نباته را مساوي سخنان در باره حضرت علي عليهالسلام ميدانند رد كند لذا گويد:
«بدانيد كه ما منكر فضل ابن نباته و نيكويي اكثر خطبههايش نيستيم و لكن عدهاي از مردم اهل عناد و عصبيّت جاهلي، گمان دارند كه كلام ابن نباته مساوي كلام علي عليهالسلام است. در حالي كه بين كلمات امام علي عليهالسلام و ابن نباته هيچ تشابهي نيست. آن در اوج عظمت و اين در حضيض و كوچكي.43 اگر چه در عصر خودش تنها سخنور نكتهدان بوده است».
در هر صورت او خودش را در وامدار مكتب علي عليهالسلام و شاگرد علي عليهالسلام ميدانسته و بدفاع از مكتب علي عليهالسلام سخنوري ميكرده است.