تمايلات عالي بر چهار دستهاند:
1) حقيقت جويي: يكي از احتياجات و تمايلات روحي انسان كه از دوران كودكي فعاليت داشته و در گفتار و رفتار كودكان نيز مشهود است، حس حقيقت جويي است و آن را حس كنجكاوي و حس راستي نيز مينامند.
حقيقت جويي گاهي براي جلب فايده و گاهي بيغرضانه است. انسان حقيقت را از آن جهت كه حقيقت است، جستوجو ميكند و چه بسا شدايد و ناملايماتي را نيز براي درك آن متحمل شود.
اساسيترين عامل پيدايش و رشد فلسفه و دانش را بايد حس كنجكاوي و حقيقت جويي بشر دانست.
2) زيبايي دوستي: تمايل به جمال و زيبايي نيز يكي از تمايلات روحي انسان است. ادراك زيبايي موجب تهييج عواطف و انبساط خاطر انسان ميشود. اين احساس به صورت فطري در روان انسان موجود است، ولي پرورش و تلطيف آن در گرو آن است كه انسان به امور هنري و مسايل تفنّني توجه بيشتري كند و آن نيز در گرو اين است كه به لحاظ معيشتي شرايط مناسبي داشته و از آسايش و رفاه لازم برخوردار باشد.
3) حس اخلاقي: انسان به طور فطري خواهان خير و فضيلت بوده و از شر و پليدي گريزان است. ارضاي آن مايه رضايت خاطر و عدم ارضاي آن موجب پشيماني و احساس شرمندگي است. اين تمايل يكي از مهمترين وجوه تمايز انسان از حيوانات است و نمود عيني آن رابايد از نشانههاي تمدن حقيقي افراد و اقوام بشر دانست.
4) حس مذهبي: در درون هر يك از افراد بشر تصور مبهمي از مبدأ كل و آفريننده جهان موجود است كه فطرتا ميل به درك آن دارد. اين ميل فطري را «حس مذهبي» ميگويند.20