سه حق مسلمان بر همديگر

بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحيمْ

عبدالاعلى مى گويد: بعضى از شاگردان و شيعيان امام صادق (ع ) در ضمن نامه اى ، از آن حضرت چند سؤ ال كردند، و به من گفتند:

از امام صادق (ع ) درباره (حق مسلمان بر برادر مسلمانش ) سؤ ال كنم ، به حضور امام صادق (ع ) رفتم و پرسيدم :

(حق مسلمان بر برادرش مسلمانش چيست ؟)

آن حضرت ، پاسخ مرا نداد، هنگامى كه به حضورش براى خدا حافظى رفتم ، عرض كردم :

(از شما سؤ الى نمودم ، ولى جواب مرا نداديد؟)

فرمود: ترس آن داشتم كه با عدم رعايت آن حقوق ، كفران بورزيد، اكنون بدان كه : از سخت ترين و مهمترين واجبات خدا بر خلقش ، سه چيز است :

1 - رعايت انصاف ، تا حدى كه آنچه براى خود نمى پسندد، براى برادر مؤ منش نپسندد.

2 - همكارى صميمانه با برادر مؤ منش داشته باشد.

3 - ياد خدا در هر حال ، و آن كلمه (سبحان الله ) و (الحمدلله ) نيست وَلكن عندَ ما حَرمَ الله عَلَيْهِ فَيَدَعَهُ.

(بلكه ياد خدا آن است كه آنچه را خدا بر او حرام نموده ، ترك كند).(454)