نُؤْتِهِ مِنْها وَ ما لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ نَصِيبٍ) «1».
تشبيه جالب و كنايه زيبايى است: انسانها همگى زارعند و اين جهان مزرعه ماست، اعمال ما بذرهاى آن، و امكانات الهى بارانى است كه بر آن مىبارد، اما اين بذرها بسيار متفاوت است، بعضى محصولش نامحدود، جاودانى و درختانش هميشه خرم و سرسبز و پر ميوه، اما بعضى ديگر محصولاتش بسيار كم، عمرش كوتاه و زودگذر، و ميوههايى تلخ و ناگوار دارد.
تعبير به" يريد" (مىخواهد و اراده مىكند) در حقيقت اشاره به تفاوت نيتهاى مردم است، و مجموع آيه شرحى است پيرامون آنچه در آيه قبل از مواهب و روزيهاى پروردگار آمده كه گروهى از اين مواهب به صورت بذرهايى براى آخرت استفاده مىكنند و گروهى براى تمتع دنيا.
جالب اينكه در مورد كشتكاران آخرت مىگويد: نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ (زراعت او را افزون مىكنيم) ولى نمىگويد از تمتع دنيا نيز بىنصيبند، اما در مورد كشتكاران دنيا مىگويد:" مقدارى از آن را كه مىخواهند به آنها مىدهيم، بعد مىافزايد در آخرت هيچ نصيب و بهرهاى ندارند".
به اين ترتيب نه دنياپرستان به آنچه مىخواهند مىرسند و نه طالبان آخرت از دنيا محروم مىشوند، اما با اين تفاوت كه گروه اول با دست خالى به سراى آخرت مىروند و گروه دوم با دستهاى پر! نظير همين معنى در آيه 18 و 19 سوره اسراء به شكل ديگرى آمده است:
" مَنْ كانَ يُرِيدُ الْعاجِلَةَ عَجَّلْنا لَهُ فِيها ما نَشاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلاها مَذْمُوماً مَدْحُوراً
(1) واژه" حرث" به طورى كه راغب در مفردات مىگويد: در اصل به معنى پاشيدن بذر در زمين و مهيا ساختن آن براى زراعت است، و در قرآن مجيد نيز كرارا در اين معنى به كار رفته، ولى معلوم نيست، چرا جمعى از مفسران آن را به معنى" عمل و كسب" تفسير كردهاند؟!