نه كسى حق دارد مانع از اين كار شود، و نه او را ملامت و سرزنش و مجازات كند، و نه در يارى كردن چنين مظلومى ترديد به خود راه دهد، چرا كه انتصار و استمداد حق مسلم هر مظلومى است، و يارى مظلومان وظيفه هر انسان آزاده و بيدارى است.
" مجازات و كيفر تنها از آن كسانى است كه به مردم ستم مىكنند، و در زمين به ناحق ظلم روا مىدارند" (إِنَّمَا السَّبِيلُ عَلَى الَّذِينَ يَظْلِمُونَ النَّاسَ وَ يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ).
آنها علاوه بر كيفر و مجازات در دنيا،" در آخرت نيز عذاب دردناكى در انتظارشان است" (أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِيمٌ).
در اينكه در ميان جمله" يظلمون الناس" و جمله" يَبْغُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ" چه تفاوتى است؟ بعضى از مفسران جمله اول را اشاره به مساله" ظلم و ستم" و دوم را به" تكبر و خود برتربينى" دانستهاند «1».
بعضى ديگر جمله اول را ناظر به" ظلم" و دوم را به" قيام بر ضد حكومت اسلامى" ذكر كردهاند.
" بغى" در اصل به معنى كوشش و تلاش براى بدست آوردن چيزى است، ولى بسيار مىشود كه به كوششهايى كه براى غصب حق ديگران و تجاوز از حدود و حقوق الهى صورت مىگيرد نيز اطلاق مىشود، بنا بر اين" ظلم" مفهوم خاص دارد، و بغى مفهوم عام، و هر گونه تعدى و تجاوز از حقوق الهى را شامل مىشود.
تعبير" بغير الحق" نيز تاكيدى براى اين معنى است، و به اين ترتيب
(1) تفسير" كشاف"،" روح المعانى" و" روح البيان" ذيل آيات مورد بحث.