در سرزمین تبوک

جعفر سبحانی‏

نسخه متنی -صفحه : 293/ 145
نمايش فراداده

‌ تعطيل كنند و به تحصيل ابزار حيات بپردازند و در اين چهار ماه، بازارهاى خود را در مكه و حوالى آن داير كنند و به دادوستد مشغول شوند.

جاى گفتگو نيست كه، تحريم جنگ در اين چهار ماه به هر منظورى بوده قانون مفيد و سودمندى بوده، كه عموم طبقات از آن بهره‏مند مي‏شدند، ولى گاه عللى پيش مي‏آمد كه يغماگران و جاه‏طلبان و سودخواهان به تحريف آن پرداخته و جاى ماه‏هاى حرام را تبديل مي‏كردند.

گروه خونخوارى كه تشنه ريختن خون قبايل هم‏جوار خود بودند، گاهى تاب نمي‏آوردند كه سه ماه به‏طور متوالى دست از خونريزى بردارند و دست روى دست بگذارند و دشمنان خود را كنار خود ببينند لذا با دادن مبلغ مختصرى به متصديان كعبه، آنها را وادار مي‏كردند كه جاى ماه‏هاى حرام را عوض كنند و محرم را به‏جاى صفر و دومى را به جاى اولى به‏حساب آورند و گاهى خود اعراب، مباشر اين كار مي‏شدند و در منى اعلام مي‏كردند كه ماه‏هاى حرام را تأخير انداخته و در ماه محرم، امن و امان را از دشمن برمي‏دارند و به جاى آن در ماه صفر جنگ را تحريم خواهند نمود و نام اين عمل را در زبان عرب «نسي‏ء» (تأخير انداختن) مي‏گفتند.

گاهى گفته مي‏شود كه علل ديگرى نيز براى اين تبديل بوده است؛ مثلاً به منظور اين‏كه فصول تجارت با ماه‏هاى حرام تطبيق كند و تجارت و رفت و آمد كاروان كه در فصل معينى انجام مي‏گرفت، مواجه با امنيت گردد، جاى ماه‏هاى حرام را عوض نموده تا بهره‏بردارى بيشترى از آن بنمايند.

برخى از مفسران مي‏گويند: مقصود از «نسي‏ء» تأخير انداختن ماه حج بود. از آن‏جا كه مي‏خواستند كه در تمام ماه‏هاى سال حج كنند، يك‏سال در ماه ذي‏حجه حج مي‏نمودند سال دوم در ماه محرم، سال سوم در صفر و هم‏چنين....

تاريخ نويسان براى «نسي‏ء» اقسامى ذكركرده‏اند، كه شناسايى آن براى ما چندان لزومى ندارد.