و حال آنها حال اجزاء نماز است اما فصل به دعا و ذكر و فعل قليل و امثال آنها از كارهائى كه در اثناء نماز جايز است پس اقوى جواز آن است، هر چند خلاف احتياط است و واجب است بعد از سلام تعجيل در آنها كند و جايز نيست آنها را از تعقيب و نحو آن مؤخّر دارد.
هر گاه ما بين نماز و اجزاء فراموش شده منافيات عمدى و سهوى را مثل حدث و استدبار به عمل آورد پس احوط آن است كه قضاء آنها را به جا آورد و بعد از آن، نماز را از سر گيرد هر چند اقوى جواز اكتفاء به قضاء آنها است. و هم چنين است تخلّل منافيات عمدى تنها مثل تكلّم و نحو آن. بلى، تخلّل اينها سهواً ضرر ندارد.
اگر پيش از به جا آوردن قضاء سجده يا تشهّد يا در اثناء آنها، كارى كند كه موجب سجدهى سهو باشد احوط آن است كه بعد از آنها به جا آورد.
هر گاه ذكر سجود يا غير آن از واجبات سجدهى نماز را فراموش كند اما اصل وضع جبهه را به جا آورده باشد قضاء ندارد.
هر گاه بعض اجزاء قضاء تشهّد را فراموش كند و تدارك آن ممكن باشد بايد تدارك كند و اگر تدارك آن ممكن نباشد مثل آن كه بعد از تخلّل منافى عمدى و سهوى مثل استدبار و حدث و نحو آنها، متذكّر شود احوط آن است اعاده كند آن را و بعد از آن اصل نماز را اعاده كند هر چند جواز اكتفاء به اعادهى آن اقوى است.
هر گاه دو تشهّد يا دو سجده از دو ركعت يا زيادتر از آن را فراموش كند، واجب است يكى را بعد از ديگرى قضاء كند و در نيّت تعيين آن لازم نيست هر چند احوط است. و احوط ملاحظهى ترتيب ما بين آنها است.
هر گاه يك سجده و يك تشهّد را فراموش كند، احوط ملاحظهى ترتيب آنهاست در فوت كه قضاء سابق را مقدّم دارد بر لاحق و اگر يك كدام از آنها را به گمان آن كه در فوت مقدّم بوده به جا آورد و معلوم شود كه در فوت مؤخّر بوده احوط، اعاده است به طورى كه ترتيب ما بين آنها حاصل شود و اعادهى نماز علاوه واجب نيست هر چند احوط است.
اگر قضاء سجده و تشهّد بر او واجب باشد و نداند كدام زودتر فوت شده در قضاء آنها احتياط كند به تكرار، به آن كه آن چه را در قضاء اول به جا آورده بعد از دوم نيز آن را به عمل آورد و علاوه، واجب نيست اعاده نماز هر چند احوط است. و هر گاه بداند يكى از آن دو در نماز فراموش شده و نداند كدام است هر دو را به جا آورد.
اگر شك داشته باشد كه آيا يكى از آنها از او فوت شده يا نه؟ اعتناء نكند و چيزى بر او نيست. و اگر بداند يكى از آنها را فراموش كرده و شك كند كه پيش از ركوع يا پيش از سلام متذكّر آن شده و به جا آورده يا نه؟ احوط قضاء آن است.
هر گاه واجب باشد نماز احتياط و قضاء سجده يا تشهّد، احوط مقدّم داشتن