كه از ظلمت پليديها و آلودگيها برون آمده و در روشنى توبه و پاكى گام نهاده باشد.
توجه داريد كه نظر و نگاه به آسمان مقدمه انديشه و تأمل، و سپس توجه و تذكر است كه انسان در پرتو آن، خود را بسازد و به وادى امن تقوى برسد، تقوى خود نگهدارى در پرتو بينش صحيح است و آن گاه از باروى متين تقوى و خدا ترسى كه ما فوق همه والايىها و سازندگيها است بر فراخناى جهان بنگرد كه تقوى بلند جايگاه صعود و پرواز معنوى انسان است كه امام در آخرين فراز گفتارش چنين نتيجه گيرى مىفرمايد، و انجام را با آغاز چه زيبا پيوند مىدهد: «اوصيكم عباد اللّه بتقوى اللّه فانها الزمام و القوام... و اعتصموا بحقائقها تؤل بكم الى أكنان الدعه و اوطان السعه...» اى بندگان خدا شما را بتقواى از خدا سفارش مىكنم و اندرز مىدهم كه خدا را در زندگى خويش منظور داريد كه آن حالت، بازدارنده و پشتيبان شماست. بدان پايگاه استوار دست آويزيد و بحقايق آن چنگ زنيد كه شما را بجايگاه آسايش و سرزمينهاى گسترده و برجهاى مراقبت و امن و منزلهاى عزت و ارجمندى مىرساند.
كوتاه سخن آنكه از اين خطبه والا، سه مرحله پيوسته و زايا را از توجه به عظمت خدا الهام مىگيريم.
1- پيوند انسان با عظمت آفريدگار.
2- خودسازى (تقوى) از راه اين پيوند.
3- اتصال با ابديت و تولد بلند نظرى و والاگرايى.
توجه به عظمت خدا انسان را از بيماريهاى اخلاقى من جمله حسادت باز مىدارد... زيرا منشاء حسادت، حقارت روح و تنگ نظرى و نداشتن پشتيبان، و خلاء معنوى است، توجه به پروردگار عظيم، منبع نيرو بخشى است كه نخست سر زمين فكر و انديشه را سرشار و سيراب و