یادنامه کنگره هزاره نهج البلاغه

محمد تقی جعفری؛ همکاران: حسن حسن زاده آملی، محمد تقی فلسفی، سید علی خامنه‏ای، عباسعلی عمید زنجانی، زین العابدین قربانی

نسخه متنی -صفحه : 332/ 169
نمايش فراداده

مقام علمى سيّد رضى

سيّد رضى، بى گمان يك نابغه بوده است، نه تنها در شعر كه آن را تا سر حد كمال دارا بود، و نه فقط در علوم عربيت كه در هر يك استاد توانا بود مهارت داشته است، بلكه در علوم تفسير و حديث و فقه و كلام نيز دانشمندى برازنده بود و مقامى عالى داشت.

او در كتابهاى «مجازات آثار النبويه» و «مجازات القرآن» و «حقايق التأويل» مقام علمى خويش را چنانكه بايد به اثبات رسانده تا جائى كه استادش «ابن جنى» گفته است: رضى كتابى در تفسير قرآن نوشته است كه مانند آن كمتر يافت مى‏شود.

و باز مى‏بينيم مقام دانش او تا آنجا بوده است كه همين «ابن جنى» دانشمند نحوى كه خود از علماى عامه بوده يكى از قصايد او را شرح مى‏كند. چيزى كه در باره كمتر استاد و شاگردى شنيده‏ايم.

سيّد رضى نيز به نشانه تشكر، خدمت گرانقدر استاد را طى قصيده‏اى ناب جبران كرد.

قدرت قلمى او

سيّد رضى به واسطه تسلط در ادبيات عرب و فن بلاغت از قدرت قلمى و نيروى نويسندگى خاصى برخوردار بوده است. كتابهاى او عموما مخصوصا كتاب «مجازات آثار النبويه» به تصديق اساتيد فن، از نثرى بديع و تراويده قلمى محكم و انديشه‏اى پخته سر چشمه گرفته است.

مقدمه كوتاه او بر نهج البلاغه دورنمائى از نثر زيبا و قدرت قلمى اوست كه بر جبين ادبيات عرب مى‏درخشيد.

به گفته «دكتر زكى مبارك» دانشمند و نويسنده متفكر مصرى در كتاب «عبقريه الشريف الرضى» سيّد رضى يك نويسنده دانشمند بزرگ دينى است، و شيوه‏اش در نگارش بر محور علوم دينى دور مى‏زند تا يك نويسنده حرفه‏اى كه فقط «كاتب» است.

مكاتبات و مراسلات او با ابو السحاق صابى نويسنده چيره دست عرب و دوست او كه پيرو كيش صابئى بود و سيّد رضى در مرگش قصيده‏اى غم انگيز و تاريخى سرود، به سه جلد مى‏رسيده، و اهل فن افسوس مى‏خورند كه اين رسائل از دو نويسنده عالى مقام و كم نظير در تطاول ايام از ميان رفته است، و گرنه خود گنجينه‏اى از ادبيات عربى به شمار مى‏رفت و رهگشاى عالى براى رهروان بعدى ادبيات عربى بود.