بسنده نكنيم بلكه در اطراف آن مسئله بحث مشروحترى داشته باشيم و با اين كه محور بحث نهج البلاغه است از آيات قرآن و مباحث عقلى نيز به تناسب بهره خواهيم گرفت.
اولين بحثى كه به شكل سؤال مطرح است زمينه ظهور نبوتهاست نبوتها در چه موقعيت زمانى و ذهنى و اجتماعى بروز كرده است اين به ما كمك خواهد كرد كه پيام نبوتها را بهتر بشناسيم. در نهج البلاغه چند جا به سؤال ما پاسخ داده شده است.
1- در خطبه اول به دو مناسبت در اين زمينه بحث شده است الف: «و اصطفى سبحانه من ولده انبيا اخذ على الوحى ميثاقهم و على تبليغ الرساله امانتهم لما بدل اكثر خلقه عهد الله اليهم فجهلوا حقه، و اتخذوا الا نداد معه، و احتالتهم الشياطين عن معرفته، و اقتطعتهم عن عبادته فبعث فيهم رسله...» در اين عبارت چگونگى زمان ظهور پيامبران بيان شده است: «زمانى كه بيشترين آفريدگان خدا فرمان خدا را دگر گونه كردند و حق خدا را ندانسته و رقيبانى را با او پذيرفتند و شياطين، آنانرا از شناخت خدا باز داشته و از عبوديت او بر گردانده بودند، در چنين دورانى بود كه خدا پيامبرانش را در ميان مردم برانگيخت.»
در نهج البلاغه به قسمتهاى ديگرى مىتوان دست يافت آنچه در اين فراز آمده به چند