تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 8 -صفحه : 483/ 191
نمايش فراداده

از آنها سبب نپذيرفتن آنها مى‏شود.

پس ما نمى‏توانيم به تأكيد مطمئن باشيم كه رستگار شده‏ايم، پس بگذار در عطا و بخشش و انفاق خود در مرز و سطح معيّنى متوقّف نشويم و هم چنان ادامه دهيم و نيز دلخوش و شادمان نگرديم كه اين دلخوشى و شادمانى از سپاهيان شيطان است.

[61] در واقع بيم اينان از تقصير و كوتاهى آنان را وادار به كار خير و بلكه شتافتن در آن مى‏كند.

هـ- «أُولئِكَ يُسارِعُونَ فِي الْخَيْراتِ- اينان هستند كه به كارهاى نيك مى‏شتابند ...»

مسابقه در ميان اينان براى كسب شهرت نيست بلكه براى خود كار نيك است، و اين صفتى است كاملا متعارض و متناقض با آنچه اجتماعى منافق در آن به سر مى‏برد، پس در حالى كه مى‏بينى اين گروه منافق سرگرم افزون طلبى بر يكديگر در اموال و فرزندانند، آن گروه مؤمن در انجام دادن كارهاى نيك با يكديگر مسابقه گذاشته‏اند.

«وَ هُمْ لَها سابِقُونَ- و در آن بر يكديگر سبقت مى‏گيرند.»

در اين آيه احتمال دو معنى مى‏رود:

اوّل: ذات آنان با خير و بخشش و كردار نيك سرشته شده و اين صفات پسنديده زاييده شرطى معيّن نيست، بلكه زاييده ملكه‏اى راسخ در ذات ايشان است، مثلا در حالى كه آنان اكنون صدقه مى‏دهند، ذاتشان پيش از اين حامل اين معنى خير (يعنى كمك به ناتوان) بوده است.

دوّم: شتافتن به خير، بدين معنى كه ايشان همواره در كار خير بر ديگران پيشى مى‏جويند و مجالها و وسيله‏هايى جديد براى كردار رسالتى كشف مى‏كنند و مى‏يابند، و اين ويژگى نتيجه اهتمامى است كه براى تحوّل و پويايى مسير حركت خود مى‏ورزند و اين امر آنان را وامى‏دارد كه مجالها و ابعادى تازه براى پيشرفت در مسير كار نيك و شايسته يا رويارويى با گردنه‏ها و مشكلاتى كه مانعشان مى‏شود