انديشيدن به مباديى كه آنان مردم را بدان فرا مىخوانند، مىگردد. شايد همين است كه قرآن در اينجا بدين عبارت بدان اشاره مىكند كه: «حَتَّى أَنْسَوْكُمْ ذِكْرِي- تا ياد مرا از خاطرتان بزدودند».
اما گفته او كه فرمايد: «وَ كُنْتُمْ مِنْهُمْ تَضْحَكُونَ- و شما هم چنان به آنها مىخنديديد» جنبه رفتارى و عملى حالت روانى آنهاست كه مؤمنان را ريشخند مىكردند.
[111] مؤمنان در دنيا در معرض انواع بلا و آزمون و مشكلات، از ريشخند و مسخره شدن و غيره قرار گرفتهاند، ولى استقامت ورزيده و صبر و شكيبايى كردهاند و اكنون در آخرت پاداششان بهشت است.
«إِنِّي جَزَيْتُهُمُ الْيَوْمَ بِما صَبَرُوا أَنَّهُمْ هُمُ الْفائِزُونَ- امروز آنها را به خاطر صبرى كه مىكردند پاداش مىدهم. آنها به مراد خود رسيدهاند.»
از اين آيه پيداست كه بزرگترين صبر همانا صبر بر جريحهدار شدن شخصيّت است و از اين روست كه مىبينيم بارزترين صفات مؤمنان براستى اين است كه به سرزنش اعتنايى نمىكنند و از آن نمىترسند.
[112] آن گاه خداوند از آنها مىپرسد:
«قالَ كَمْ لَبِثْتُمْ فِي الْأَرْضِ عَدَدَ سِنِينَ- گويد: به شمار سالها، چه مدت در زمين زيستهايد؟» تا ببينيم دنيايى كه آخرت را بدان فروختيد براى شما چگونه بوده است؟
[113] پاسخشان اين است كه:
«قالُوا لَبِثْنا يَوْماً أَوْ بَعْضَ يَوْمٍ فَسْئَلِ الْعادِّينَ- گويند: يك روز يا قسمتى از يك روز، از آنها كه مىشمرند (فرشتگان حسابدار) بپرس.»
از اين اندازه سنجى مقدار تفاوت ميان آخرت و دنيا از لحاظ زمان به دست مىآيد.
[114] «قالَ إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا لَوْ أَنَّكُمْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ- گويد: اگر آگاهى مىداشتيد، مىدانستيد كه جز اندكى نزيستهايد.»