تفسیر هدایت جلد 8

اگر مى‏دانستيد كه زندگى حقيقى و جاودانى پس از دنيا آغاز مى‏شود.

آگاهى داشتن از زمان و گسترش يافتن ديدگاه انسان به دورترين نقطه آينده همانا شرط اساسى تكامل است. و از آنجا كه عاليترين مرحله تكامل ايمان است مؤمن زمان درنگ در دنيا را با ميزان جاودانى بودن در آخرت مى‏سنجد، و از اين رو به فضيلت صبر نايل مى‏شود زيرا در اين مسابقه درست اندازه‏گيرى كرده و مسابقه را برده است.

پيداست كه توجّه به زمان و مقدار آگاهى آدمى از آن پايه ايمان به آخرت را تشكيل مى‏دهد، و قرآن حكمت آموز بدين ناحيه روانى بشر مى‏پردازد و مى‏گويد اگر آنها آگاهى مى‏داشتند و مى‏يافتند كه تمام فرصتى كه در دنيا مى‏گذرانند در حساب آخرت و در مقام مقايسه با آن بسيار اندك است، پس چرا در برابر اين فاصله اندك آخرت جاودانى را از دست بدهند و زيان ببينند؟! [115] «أَ فَحَسِبْتُمْ أَنَّما خَلَقْناكُمْ عَبَثاً وَ أَنَّكُمْ إِلَيْنا لا تُرْجَعُونَ- آيا پنداريد كه شما را بيهوده آفريده‏ايم و شما به نزد ما بازگردانده نمى‏شويد؟» آيا زندگى شما در دنيا بى‏هدف بوده است؟

و آيا اين از حكمت و دانايى است كه انسان تنها براى خوردن و آشاميدن آفريده شود و سپس بميرد؟

[116] «فَتَعالَى اللَّهُ الْمَلِكُ الْحَقُّ- پس فراتر است خداى يكتا، آن فرمانرواى راستين ...»

خدا منزّه‏تر از آن است كه انسان را بى‏هدفى بيافريند. وانگهى وقتى هر يك از اندامهاى انسان هدفى معيّن دارند، چشم مى‏بيند، و گوش مى‏شنود، و ديگر اندامها هر يك به وظايف معيّن خود مى‏پردازند، و اندامهاى داخلى كار خود را مى‏كنند، و غدد و دستگاهها و هر ياخته‏اى كارى را انجام مى‏دهد كه به خاطر آن كار آفريده شده، و حتى زايده آپانديس كه علم پزشكى آن را چنين مى‏خواند در دوران كودكى نقشى معيّن دارد، آيا معقول است كه آفرينش خود انسان بيهوده و بدون هدفى معيّن بوده باشد؟! وقتى ما به پيرامون خود مى‏نگريم مى‏بينيم كه از پرتو