شرح آيات - تفسیر هدایت جلد 8

سخن مى‏گويد.

به مناسبت گفت و گو از هجرت قرآن حكمت آموز از قدرت خدا با ما سخن مى‏گويد كه مهمترين و بارزترين نمادهاى اين قدرت حركت شب و روز و درون شدن هر يك از آنها به ديگرى است. پس هم چنان كه خداى سبحان شب و روز را به يكديگر تبديل مى‏كند ظلمات خوف و وحشت و كفر و جاهليّت را به نور عدالت و اسلام و آزادى تبديل مى‏كند.

آن قدرت چيره و مسلّط بر عالم هستى همان قدرت چيره بر اجتماع نيز مى‏باشد، زيرا رهبرى اين جهان هستى و ولايت و سرپرستى آن خواه در آسمان يا زمين تنها و تنها از آن خداى حقّ است.

شرح آيات

[58] پروردگار سبحان پس از آن كه در آيات پيشين بعضى حقايق ايمان را ياد آور شد، در اين آيه ما را ياد آور نقش هجرت در راه خدا مى‏شود. چرا؟

زيرا راه به سوى ايمان از طريق هجرت و جهاد مى‏گذرد. وقتى گردنكشان و طاغوتان تو را آزاد نمى‏گذارند كه تنها به خدا ايمان ورزى و فقط روش او را به كار بندى و اجرا كنى، مى‏خواهند تو را با پرستيدن خودشان از پرستش و بندگى خدا منحرف سازند، و ناچار بايد با آنها بستيزى تا فقط مؤمن به خدا باشى. از اينجا مرحله جهاد به وسيله هجرت از ديار كفر به سرزمين اسلام آغاز مى‏شود. در واقع هجرت خود مرحله پيشين از مراحل ايمان است، پس هر مؤمنى آماده هجرت براى خدا و دور شدن از خانواده و زادگاه خود نيست، و هجرت نيز بدون رنج و مشقّت صورت نمى‏گيرد، و مهاجر معمولا بدين يا آن سبب در معرض قتل واقع مى‏شود.

و چيزى در عوض اين قتل يا مرگ جز رزق نيكو از جانب خدا نتواند بود، پس به اين مهاجرى كه محل درآمد پر بركت خود را در سرزمين خويش ترك مى‏كند خداوند عوض خيرى در سراى جاودانى مى‏بخشد و در مقابل خروج ناخرسندانه‏اش از زادگاهش او را بدان سراى قرار خرسند و راضى شده وارد مى‏كند.