2- انديشيدن به هستى‏ - تفسیر هدایت جلد 8

نبوده‏ايم.»

و از اينجاست كه مى‏گوييم امور انسان به دست خداست، پس انسان از لحاظ تكوينى تسليم تدبير اوست، چرا از لحاظ تشريعى و رفتارى سر سپرده او نيست؟! در اينجا ملاحظه‏اى مهمّ وجود دارد و آن اين است كه خداوند در تمام مراحل نگفته است «تبارك اللَّه- در خور تعظيم است خدا» مگر در مرحله آخرين كه در آن عقل را به انسان داده است، و اينجاست كه بايد صاحب اين فضل را تجليل كنيم و بگوييم «فَتَبارَكَ اللَّهُ أَحْسَنُ الْخالِقِينَ- در خور تعظيم است خداوند، آن بهترين آفرينندگان».

[15- 16] «ثُمَّ إِنَّكُمْ بَعْدَ ذلِكَ لَمَيِّتُونَ ثُمَّ إِنَّكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ تُبْعَثُونَ- و بعد از اين همه شما خواهيد مرد باز در روز قيامت زنده مى‏گرديد.»

قرآن بدين گونه ما را از شناخت خود و دگرگونيهاى آفرينش به قدرت خدا كه هيچ چيز آن را ناتوان نمى‏سازد، مى‏كشاند، و از قدرت خدا به زنده شدن بعد از مرگ و در نتيجه به مسئوليت، و همچنين مى‏بينيم كه روش قرآن همان ياد آورى حقايق علمى است براى غنى ساختن هشيارى انسان با حقايق تا نقش و وظيفه خود را در اين عالم هستى احساس كند.

2- انديشيدن به هستى‏

[17] «وَ لَقَدْ خَلَقْنا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرائِقَ- و بر فراز سرتان هفت آسمان بيافريديم ...»

هفت آسمان كه هر يك را راهها و فلك آن و طبيعت آفرينش بر آن و پيرامون آن است.

كلمه «طرائق» در اينجا چه معنى مى‏دهد؟ آيا همان آسمانهاى هفتگانه است، يا راههاى آنها؟ و آسمانهاى هفتگانه چيست؟ آيا هفت غلاف و پوشش براى اين ستارگان است كه از آنها محافظت مى‏كند؟ يا همان هفت كرده است؟ يا هفت كهكشان؟ يا هفت عالم است؟ كه تمام كهكشانهايى كه بشر تا كنون