[55] «وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ- خدا به كسانى از شما كه ايمان آوردهاند و كارهاى شايسته كردهاند وعده داد كه در روى زمين جانشين ديگرانشان كند ...»در اينجا بايد به سه پرسش پاسخ داد:
يكم
رابطه ميان اين وعده كه پس از امر به فرمانبردارى خدا آمده با آن امر چيست؟
دوم
چرا قرآن بر كلمه «منكم از شما» تأكيد كرده است؟
سوم
معنى جانشين كردن در زمين چيست؟
پاسخ، اوّل
براى آن كه اطاعت از فرماندهى كارى است بسيار دشوار، و ممكن نيست كه آدمى همواره با تمام اخلاص آن را مراعات كند، مگر آن كه در پشت آن هدفى معيّن وجود داشته باشد.وقتى گروهى با ايمان براى تحقّق جانشين شدن در زمين مىكوشند و فعّاليت مىكنند، افراد آن مرحله به مرحله و اندك اندك از خود خواهى خويش مىكاهند و فرود مىآيند و خود را در بوته فرماندهى ذوب مىكنند، و اين امر بر هر يك از آنان جامه شخصيّتى جديد مىپوشاند، كه همان شخصيّت مجموع آنها و حيثيّت دسته جمعى است و در نتيجه شخصيّت فرماندهى و رهبرى را مجسّم مىسازد.
دوم
كلمه «منكم از شما» براى آن آمده است كه بيان كند جانشين سازى سنّتى است كه در مورد پيشينيان وجود داشته، امّا محدود و منحصر به آنها نيست بلكه در مورد ما و مؤمنانى كه پس از ما مىآيند نيز جريان مىيابد، زيرا اين سنّت و قانون منحصر به دستهاى در زمانى معيّن نيست بلكه كافى است دو شرط (ايمان و كردار شايسته) تحقق يابد تا اين سنّت جريان خود را در هر
لطفا منتظر باشید ...
