تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 8 -صفحه : 483/ 353
نمايش فراداده

چه بسا همكاريهايى كه از مجلس خوراك آغاز شده، حتى انقلابهاى رسالتى بيشتر از نظير چنين مناسبتهايى شروع شده است، پس هنگامى كه نفوس به يكديگر نزديك شود و پرده‏هاى ميان انسان و برادرش، دور از چشم و گوش ديگر مردم، برداشته شود، آنجاست كه انسان به گفت و گو از آنچه مورد نظر اوست مى‏پردازد و غمها و مشكلات خود را با برادرش در ميان مى‏گذارد و در نتيجه فضاهاى مناسب گفت و شنود و تبادل افكار براى گرد آوردن امكانات و توانمنديهاى گوناگون و از ميان بردن دشواريها به وجود مى‏آورد.

در واقع گردهماييهاى خانوادگى در اسلام همان خشتهاى اوّل و اساسى در زمينه مقاومت و پايدارى و فداكارى در جامعه اسلامى است. ممكن است انسان نتواند در برابر ستيزه‏گريهاى روزگار و سركشيهاى گردنكشان ايستادگى كند و به تنهايى به پيروزى برسد، ولى هنگامى كه با خويشاوندان و آشنايان خود بنشيند و با آنان همكارى كند مى‏تواند چنين كند زيرا نيرويى در خود احساس مى‏كند كه او را با دلاورى به رويارويى با هر ستيزه و مبارزه‏اى بر مى‏انگيزد.

از آنجا كه نشستن بر سر سفره‏ها با يكديگر متضمّن فوايد اجتماعى بزرگ است، مى‏بينيم كه اسلام اين امر را تشويق مى‏كند، و اگر در كشورهايى كه طاغوت بر آنها حكمرواست روابط اجتماعى استوار و فعّال باشد بيگمان شمشير سركشى و طاغوت منشى مى‏شكند، زيرا در آن هنگام طاغوت افراد را جدا جدا نمى‏زند بلكه خانواده به خانواده مى‏زند، و خانواده نيرومند و بهم پيوسته فعّال صخره ايست سخت كه از پاى در نمى‏آيد، و اگر سر تا سر جامعه از طريق فرماندهيهاى خود به همكارى با يكديگر پردازند، بيگمان طاغوت مسلّط بر گردن مردم سقوط مى‏كند.

قرآن كريم سپس حكمى ديگر مى‏دهد كه به روابط اجتماعى حرارت و دلچسبى مى‏بخشد و مى‏گويد:

«أَوْ ما مَلَكْتُمْ مَفاتِحَهُ- يا خانه‏هايى كه كليدهاى آنها نزد شماست ...»

پس وقتى مالك كليد خانه خود را به كسى مى‏دهد، آن كس مى‏تواند- به موجب فحواى عمل- كه خبر از رضايت قلبى مالك مى‏دهد، خوراكى را كه در آن