تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 8 -صفحه : 483/ 453
نمايش فراداده

چيرگى الهى بر آن دو دلالت دارد كه پس از آفرينش آن دو را به حال خود رها نكرده است.

«ثُمَّ اسْتَوى‏ عَلَى الْعَرْشِ- آن گاه بر عرش چيره آمد ...»

بنا بر اين در اينجا رابطه‏اى سياقى ميان دو كلمه «فى ستّة أيّام- در شش روز» و «ثمّ استوى على العرش- آن گاه بر عرش قرار گرفت» كه اين آيه اشاره مى‏كند كه آن كه آسمانها و زمين را آفريد بر آن دو اشراف يافت و كارشان را تدبير كرد.

سپس «استوى»: يعنى بر عرش چيره شد و هيمنه افكند، و اين رمز و نشانه تدبير و اداره كردن پس از تقدير و اندازه‏گيرى، و امضا و گذراندن پس از قضاست.

«الرَّحْمنُ- مهربان ...»

اين كلمه الرّحمن در جاهايى بسيار از اين سوره تكرار مى‏شود، و شايد حكمت آن اين است كه رسالت الهى بزرگترين منّت از جانب پروردگارمان بر ماست، و اين كه راه ايمان بدان رسالت از طريق ايمان به اين حقيقت مى‏گذرد كه خداوند است كه رحمان و مهربان است، و نشانه‏هاى رحمت او در آفرينش ما را بر آن مى‏دارد كه اعتماد بيابيم و بلكه يقين پيدا كنيم كه او بندگانش را در بيابان نادانى و گمراهى رها نمى‏كند كه خواهشهاى شادخواران و عيّاشان و خود پرستيهاى مستكبران آنان را به سوى خود بكشد.

بنا بر اين، پس به رسالتى ايمان آوريم كه فرستادن آن بزرگترين گواه بر رحمت و مهربانى اوست.

«فَسْئَلْ بِهِ خَبِيراً- پس درباره او از كسى بپرس كه آگاه باشد.»

يعنى اين امر (آفرينش آسمانها و زمين و در مراحل پى در پى و متكامل) را از آگاهى بپرس كه تو را از آن خبردار كند. و او، چنان كه از خلال اين آيه مى‏شناسيم، خدا و جبرييل (ع) است. پس اين آيه خطاب و مخصوص به پيامبر محمد (ص) مى‏شود.