تفسیر هدایت

سیدمحمدتقی مدرسی

جلد 8 -صفحه : 483/ 466
نمايش فراداده

ستمگرى مى‏يابند، خواهشها و مصالحشان آنها را به ارتكاب جرايم، و تجاوز به حقوق ديگران بر مى‏انگيزد. امّا در اجتماع اسلامى، فضاى عمومى و قانون الهى حكمروا كسى را به ستمگرى يا گردنكشى ترغيب و تشويق نمى‏كند، پس اگر ستمگرى كسى را بجويد كه به نفع او گواهى دهد هرگز به مراد خود نخواهد رسيد و چنان كسى را نخواهد يافت.

پنجم

جديّت از مهمترين ويژگيهاى برجسته اجتماع ايمانى است.

اين اجتماع از كار لغو و بى‏هدف، كه يكى از عوامل انحرافات اجتماعى و فكرى و جز آن است، به دور است، و همچنين از بى‏مبالاتى كه به معنى بيهودگى و بى‏هدفى است بسى فاصله دارد. پس واجب است كه اجتماع در جست و جوى هدفهاى خود جدّى باشد، و از بى‏هدفى و بى مبالاتى كه آن را از رحمانيّت دور و به جنايت و انحراف نزديك مى‏كنند دور باشد.

چنين اجتماعى است ذكر كننده‏اى است كه با ذكر خدا تكامل مى‏يابد، زيرا ذكرش را نسبت به آفريدگارش معراجى براى ارتقاء معنوى و نيز مادّى خود قرار مى‏دهد، و به عبارت ديگر همين ذكر خداست كه آن اجتماع را طورى مى‏سازد كه به سطح تمدّن و پيشرفت عروج كند، و بدين وسيله تمدّن ايمان را مى‏سازد، همان گونه كه پيامبر خدا، سليمان آن را در زمان پيشين ساخته است.

ششم

صفت بلند نظرى و بلند انديشى از برجسته‏ترين خصوصيّات اجتماع اسلامى است كه قرآن در اين سوره آن را توصيف مى‏كند، و با وجود تكيه فرزندان آن بر عناصر با فضيلت و سر آمد خانواده در تربيت آنان بلند نظريهاى اجتماعى خود را فراموش نمى‏كنند، زيرا آرزوى پيشوايى پرهيزگاران را دارند و اين سوره به ذكر دعايى پايان مى‏يابد كه پاسخ درود بشر به رسالت پروردگار سبحان است.

مراد پيشوايى و امامت برترين طبقه و فاضلترين گروه در اجتماع است.

انسان عادّى آرزو مى‏كند كه پيشوا باشد و همين، امّا آرزوى والاى بندگان رحمان رهبرى پيشاهنگان و پيشگامان در اجتماع است، و اين دلالت بر بلند انديشى گسترده در بعد آينده و حال فرزندان اجتماع اسلامى رحمانى دارد.