اخلاص و با حضور قلب مجاهدات مىبايد كرد تا يك نماز مقبول از اين كس بفعل آيد و چون در زمان آن حضرت اين معنى دست بهم نداد با منافقان تمهيد كرد كه بگويند كه در زمان حضرت نمىگفتند و نزاع شد جمعى گفتند كه ما مىشنيديم كه مؤذنان مىگفتند و جمعى گفتند كه نمىشنيديم عاقبت قرار دادند كه بلال اذان بگويد تا معلوم شود كه بود يا نبود و بلال را گفتند كه اگر حى على خير العمل را خواهى خواند از دست عمر كشته خواهى شد بلال متوجه اذان شد چون باسم پيغمبر (صلّى الله عليه وآله وسلّم) رسيد بيهوش شد و اين را عذر ساخت با حكايت حضرت فاطمه زهرا (صلوات اللَّه عليها) كه خواهد آمد.
و در حديث موثق كالصحيح از جعفر جعفرى ثقه منقول است كه او گفت كه شخصى از اهل شام داخل شد بر حضرت امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليه) پس به او گفت كه اول كسى كه پيش از همه كس بهشت مىرود بلال است گفت چرا گفت از آن جهت كه او اول كسى است كه اذان گفته است و جمعى از علما اين حديث را در فضل اذان ذكر كردهاند و جمعى در فضل بلال و هيچ يك ظاهر نيست چون ظاهر نيست كه اين عبارات را حضرت فرمودهاند يا آن شامى و بر تقديرى كه حضرت فرموده باشند ظاهرا از روى تقيه باشد و احتمال بعيدى دارد كه حضرت فرموده باشند از جهة فضل اذان و مستلزم فضل بلال نيز باشد يا بر عكس و اللَّه تعالى يعلم.
(و روى الحسن بن السّرىّ عن ابى عبد اللَّه (صلوات اللَّه عليه) انّه قال من السّنة اذان اذّن الرّجل ان يضع اصبعيه فى اذنيه)(1)
و بسند حسن كالصحيح منقولست از حسن و شيخ در صحيح از حسن روايت كرده است كه حضرت امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليه) فرمودند كه از جمله سنّتهاى حضرت سيّد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) است كه هر گاه مردى اذان را بگويد دو