بلال بعد از رسول اللَّه اذان نگفت‏ - لوامع صاحبقرانی جلد 3

بر آخر جميع فصلهاى اذان و اقامت و ليكن چون مبالغه در تكبيرات بيشتر بود آن را ذكر فرمودند و ديگر سنّت است نيكو ظاهر ساختن‏ها و الف را در تكبيرات يا در كل اذان يا اذان و اقامت و مراد از الف همزه است در اول اللَّه اكبر يا اعمّ است از همزه و الف كه ساكن است مثل الف بعد از لام اللَّه و ظاهرا همه را نيكو ساختن مطلوبست خصوصا الف و هاى تكبيرات و شهادتين و غير آن را و سنت است كه با تانّى واقع سازد تا خلاف سنّت و خلاف لغت واقع نساخته باشد و اگر مخالفت لغت واقع شود مقدمست بر مخالفت سنّت.

بلال بعد از رسول اللَّه اذان نگفت‏

(و روى ابو بصير عن احدهما (صلوات اللَّه عليهما) انّه قال انّ بلالا كان عبدا صالحا فقال لا أؤذّن لأحد بعد رسول اللَّه (صلّى الله عليه وآله وسلّم) فترك يومئذ حىّ على خير العمل)(1)

و منقولست در موثق كالصحيح از ابو بصير از حضرت امام محمّد باقر يا حضرت امام جعفر صادق (صلوات اللَّه عليهما) كه فرمودند بلال مؤذن حضرت سيّد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) بنده شايسته الهى بود و گفت كه من از جهة كسى اذان را نخواهم گفت بعد از آن حضرت (صلّى الله عليه وآله وسلّم) و چون او ترك كرد از آن روز حىّ على خير العمل ترك شد از طرق عامه منقولست از عكرمه كه گفت از عبد اللَّه بن عباس سؤال كردم كه چرا حىّ على خير العمل را در اذان انداختند عبد اللَّه گفت كه چون عمر بن الخطاب نهايت اهتمام داشت. در فتح بلاد بخاطر او رسيد كه اگر مردمان دانند كه نماز بهترين اعمالست مشغول نماز خواهند شد و جهاد را ترك خواهند كرد و در كتاب سليم بن قيس هلالى مذكور است كه عمر هميشه با حضرت سيّد المرسلين (صلّى الله عليه وآله وسلّم) منازعه داشت كه چگونه نماز بهتر از جهاد باشد با آن كه در جهاد بذل جان و فرزندان و مال هست حضرت مى‏فرمودند كه اگر در جهاد كشته شود يك مرتبه كشته شدن است و رسيدن به بهشت و در نماز با