قبور را جايز نيست كه قبله كنند - لوامع صاحبقرانی جلد 3

تاويل ظاهر مى‏شود چون اين حديث مقيّد است و دو حديث سابق مطلق است مطلق را حمل مى‏توان كرد كه كراهت به اعتبار قذارت باشد و اگر علم به نجاست داشته باشند به اعتبار نجاست كراهت بمعنى حرمت باشد و دور نيست كه ماواى شياطين بودن به اعتبار كثافت باشد و ممكن است كه مراد از شياطين سنيّان باشند كه قطع نظر از نجاست خود حمام را نجس مى‏كنند البته چون غالب اوقات با نجاست منى داخل حمام مى‏شوند و ماله كارى مى‏كنند همه نجاسات را و داخل حوض نمى‏شوند كه امكان طهارت باشد و بر آن زمين نجس مى‏ايستند و نماز مى‏كنند پس اگر بر روى تخته ظاهر بايستند كراهت نخواهد داشت يا كمتر خواهد بود چنانكه لفظ لا باس نيز اشعارى به كراهت فى الجمله دارد و حديث موثق عمار نيز بعينه مثل حديث على بن جعفر است پس ظاهر شد كه احاديث كراهت قابليت معارضه با اين احاديث ندارد چه جاى آن كه آنها را مقدم دارند و اين اخبار صحيحه را تاويل كنند با آن كه احاديث على ابن جعفر چون از برادرش در خلوت پرسيده است تقيه در آن نادر است بلكه نيست بخلاف اخبار ديگر.

قبور را جايز نيست كه قبله كنند

(و امّا القبور فلا يجوز ان تتّخذ قبلة و لا مسجدا)(1)

و اما قبور را جايز نيست كه قبله كنند بانكه در برابر قبر بايستند و نماز كنند كه ده ذرع فاصله نباشد يا قبرستان را مسجد كنند يعنى در قبرستان نماز كنند و ممكن است كه مراد اين باشد كه قبور انبياء و ائمه (صلوات اللَّه عليهم) را بمنزله كعبه نكنند هر چند بهتر از كعبه باشد چون تشريع است يا مكانى كه وقف باشد از جهة مقبره آن را مسجد نكنند.

چنانكه صدوق در صحيح روايت كرده است از زراره كه گفت عرض نمودم به حضرت امام محمد باقر (صلوات اللَّه عليه) كه نماز ميانه قبرستان چونست‏