زنان به انگشت خود حساب تسبيح را نگاه دارند - لوامع صاحبقرانی جلد 3

سى و سه دانه اصل و يكى بر فوق همه و اين تسبيح مولاة و واجب الاطاعة و المحبة ما فاطمه زهراست (صلوات اللَّه عليها) چون حمزه شهيد شد آن حضرت از خاك قبر حمزه اين تسبيح را ساختند و بعد از هر نمازى به آن تسبيح مى‏كردند و اين دو حديث با تتمه از خط شهيد عليه الرحمه نوشته شد و اگر اين تسبيح خام باشد ظاهرا بهتر باشد و جمعى از علماء دغدغه مى‏كردند كه چون پخته مى‏شود و سبب استحاله از اطلاق خاك بيرون مى‏رود و ظاهرا بيرون نرود و ظاهرا بر پخته آن نيز سجده توان كرد چنانكه خواهد آمد.

زنان به انگشت خود حساب تسبيح را نگاه دارند

(و التّسبيح بالأصابع افضل منه بغيرها لأنّها مسئولات يوم القيمة)(1)

صدوق در خصال بسند قوى از حضرت امام محمد باقر (صلوات اللَّه عليه) روايت كرده است هفتاد و سه خصلت را كه از خصايص زنانست از آن جمله آن كه زنان به انگشت خود حساب تسبيح را نگاه دارند زيرا كه بندهاى انگشتها را نيز حساب خواهند كرد و در جائى ديگر نيز نقل كرده است اين معنى را از خصايص زنان و در اينجا مطلق ذكر كرده است كه شامل زنان و مردان هست و ظاهرا مرادش زنانند و تغيير عبارت حديث نيز كرده است و عبارت حديث منافات ندارد با استحباب حساب به تسبيح زيرا كه حساب تسبيح را نيز بأنامل مى‏كنند كه مراد جنس انامل باشد و بنده جمع بينهما مى‏كنم به آن كه تا صد را از تسبيح حساب مى‏كنم و مئات را به انگشتان حساب نگاه مى‏دارم و جمع ديگر مى‏توان كرد كه تسبيح به خاك مطلقا بهتر از همه چيز باشد و بعد از آن به بندهاى انگشت افضلست از غير آن و اللَّه تعالى يعلم و در اينجا اصابع گفته است و در خصال انامل.

سجود بر چيزيست كه از زمين رويد و نخورند و نپوشند

(و روى حمّاد بن عثمان عن ابى عبد اللَّه (صلوات اللَّه عليه) انّه قال السّجود على ما أنبت الارض الّا ما اكل أو لبس)(2)

و بسند صحيح‏