شده از آن چاه، آب بكشند.
(51) اگر نجاستى در چاه بريزد وبو يا رنگ يا مزه‌آب آن را تغيير دهد، چنانچه تغيير آب چاه از بين برود، بنابر احتياط واجب آن آب موقعى پاك مى شود كه به آبى كه از چاه مى جوشد متصل باشد.
(52) آب مضاف - كه معنى آن گفته شد - چيز نجس را پاك نمى كند، وضو و غسل هم با آن باطل است.
(53) آب مضاف هر قدر زياد باشد اگر ذره اى نجاست به آن برسد، نجس مى شود - البته در موارد متعارف كه احتمال نجس شدن به وسيله ملاقات داده شود - ولى چنانچه از بالا با فشار روى چيز نجس بريزد، مقدارى كه به چيز نجس رسيده نجس ومقدارى كه بالاتر از آن است پاك مى باشد. مثلا اگر گلاب را از گلابدان روى دست نجس بريزند، آنچه به دست رسيده نجس، وآنچه به دست نرسيده پاك است. بلكه در بعضى از موارد كه آب مضاف جريان دارد، اگر قسمت آخر آب، نجس شود نجس شدن قسمت اول آن، خالى از تأمل نيست، اگر چه سطح اول وآخر آب يكى باشد واز بالا به پايين جريان نداشته باشد، در صورتى كه عرفا به سبب ملاقات، تأثر وانفعال حاصل نشود، بلكه نجس نشدن قسمت اول، خالى از وجه نيست.
(54) اگر آب مضاف نجس، طورى با آب كر يا جارى مخلوط شود، كه ديگر [ 18 ] به آن آب مضاف نگويند بلكه مردم بگويند آب است (بدون ضميمه كردن كلمه ديگرى به آن)، پاك مى شود.
(55) آبى كه مطلق بوده ومعلوم نيست مضاف شده يا نه، وبا مختصر تحقيق وبررسى هم نشود وضع آن را روشن كرد، مثل آب مطلق است، يعنى چيز نجس را پاك مى كند، وضو وغسل هم با آن صحيح است. وآبى كه مضاف بوده ومعلوم نيست مطلق شده يا نه، مثل آب مضاف است، يعنى چيز نجس را پاك نمى كند، وضو وغسل هم با آن باطل است.
(56) آبى كه معلوم نيست مطلق است يا مضاف ومعلوم نيست كه قبلا مطلق يا مضاف بوده، نجاست را پاك نمى كند، وضو وغسل هم با آن باطل است. ولى اگر به اندازه‌كر يا بيشتر باشد ونجاست به آن برسد حكم به نجس بودن آن نمى شود.
(57) آبى كه عين نجاست مثل خون وبول به آن برسد وبو يا رنگ يا مزه‌آن را تغيير دهد، اگر چه كر يا جارى باشد نجس مى شود. ولى اگر بو يا رنگ يا مزه‌آن به واسطه نجاستى كه بيرون آن است عوض شود، مثلا مردارى كه پهلوى آب است بوى آن را تغيير دهد، نجس نمى شود.
(58) آبى كه عين نجاست مثل خون وبول در آن ريخته وبو يا رنگ يا مزه‌آن را تغيير داده، چنانچه به كر يا جارى متصل شود، يا باران بر آن ببارد، يا باد باران را در آن بريزد، يا آب باران از ناودان در آن جارى شود، وتغيير آن از بين برود پاك مى شود. واگر قبل از اتصال به كر يا جارى يا باريدن باران تغيير از بين برود همين قدر كه آب كر يا جارى به آن متصل شود ويا آب باران به آن برسد پاك مى شود و لازم نيست با آن مخلوط شود.
(59) اگر چيز نجس را در كر يا جارى آب بكشند، آبى كه بعد از بيرون آوردن از آن مى ريزد پاك وپاك كننده است.
(60) آبى كه پاك بوده ومعلوم نيست نجس شده يا نه، پاك است وپاك كننده نيز هست. وآبى كه نجس بوده ومعلوم نيست پاك شده يا نه، نجس است.
(61) نيم خورده‌سگ، خوك وكافر، نجس وخوردن آن حرام است. و نيم خورده حيوانات حرام گوشت، پاك است ولى خوردن آن مكروه مى باشد. [ 19 ]
(62) واجب است انسان وقت تخلى ومواقع ديگر، عورت خود را از كسانى كه مكلفند، اگر چه مثل خواهر ومادر با او محرم باشند، و هم چنين از ديوانه و بچه هاى مميز كه خوب وبد را مى فهمند بپوشاند، ولى زن وشوهر لازم نيست عورت خود را از يكديگر بپوشانند.
(63) لازم نيست با چيز مخصوصى عورت خود را بپوشاند، بلكه در غير نماز با دست هم اگر آن را بپوشاند كافى است.
(64) موقع تخلى بايد طرف جلوى بدن، يعنى شكم وسينه، رو به قبله و پشت به قبله نباشد.
(65) بنا بر احتياط نبايد موقع تخلى طرف جلو بدن رو به قبله يا پشت به قبله باشد، هر چند عورت را از قبله بگرداند. واگر جلو بدن او رو به قبله يا پشت به قبله نباشد، احتياط واجب آن است كه عورت را هم رو به قبله يا پشت به قبله ننمايد.
(66) در موقع تطهير مخرج بول وغائط، رو به قبله وپشت به قبله بودن اشكال ندارد. ولى اگر در موقع استبراء، بول از مخرج بيرون آيد يا اين كه بداند بول يا آب مشكوكى در حال استبراء خارج خواهد شد، در اين حال رو به قبله وپشت به قبله بودن، حرام است.
(67) اگر براى آن كه نامحرم او را نبيند ناچار شود رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند، بايد رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند. ونيز اگر از جهت ديگر ناچار باشد كه رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند مانعى ندارد.
(68) احتياط واجب آن است كه بچه را در وقت تخلى رو به قبله يا پشت به قبله ننشانند، ولى اگر خود بچه بنشيند جلوگيرى از او واجب نيست.
(69) تخلى در چهار مكان حرام است:
1 - در كوچه هاى