| 67 |
و در آن نوشته ها كلماتى را يافته و نيكو شمرده اند . . . و آيندگان آنها را پيروى نموده اند . . . . ( 7 )
وى قسمت مهم معارف خويش را از علم شهودى نفس به ذات خويش آغاز كرد و برهان معروف خود را در مطارحات به عنوان حكايه و منام بعد از آن خلسه ملكوتى و شبه خواب تبيين مى نمايد ( 8 )
وى شرط فراگيرى حكمه الاشراق را آشنايى به روش حكماى مشأء . و اشتياق به نور خدا و رياضت اربعين سپس آموختن نزد استادى كه به اسرار اين كتاب آگاه باشد مى داند . ( 9 )
ادعاى شيخ اشراق چنين است :
همه مطالب حكمه الاشراق توسط روح قدسى در يك روز عجيبى دفعه در روح من القاء شد ( 10 ) گر چه نوشتن آنها در اثر موانع سفر در چند ماه انجام پذيرفت .
گرچه در مسأله اصالت وجود رأى صائبى ارائه نداد ليكن در مسائل فراوانى زمينه را براى ديگران هموار كرد .
مانند علم شهودى نفس به ذات خويش و رجوع علم هر مجردى به بصر كه عليم به معناى بصير است نه آنكه بصير به معناى عليم به مبصرات باشد ( 11 ) و اينكه بسيارى از مسائل علم طبيعى را زير پوشش فلسفه الهى حل كردن و جنبه حس و تجربه را به جنبه عقل و قياس برهانى تبديل نمودن و آنها را از جهت هستى شناسى طرح كردن نه ماده يابى كه صدرالمتألهين ( ره ) در چند مورد از تعليقات ( 12 ) خويش بر الهيات شفا به آن پرداخته است و . . . ( 13 ) .
7. مطارحات ص 205 206 . 8. منبع پيشين ص 70 و 488 . 9. حكمه الاشراق ط جديد ص 258 259 . 10. حكمه الاشراق ط جديد ص 258 259 . 11. حكمه الاشراق ص 214 . 12. حكمه الاشراق ص 214 . 13. مطارحات ص 376 .