ايـن قـتـل عـامـهـا تا اواخر قرن هشتم ادامه داشت و دامن همه مسلمانان ، بخصوص دانشمندان و آثار عـلمـى ودينى آنان را فراگرفت بطورى كه كتابخانه هاى بزرگ ، طعمه حريق شد (كه قسمت اعـظـم آنـهـا مـربوط به شيعيان بوده است ) از اين رو بيشتر آثار دينى در دوقرن هفتم وهشتم از بين رفت .
در ايـن دوران پـرآشـوب ، دانـشـمـنـدان اسـلامـى فراغت كافى براى تحقيق و تدوين به سلطه تـاتـارهـا سـبـب شـدتـا جـهـتگيرى علمى تغييركند و از علوم نقلى وعقلى به سوى علوم طبيعى و رياضى و نجوم تغيير يابد.
بـه هـرحـال دراين دوقرن دانشمندان اسلامى ـ شيعه وسنى ـ كم وبيش به تفسير قرآن پرداخته اند كه به معرفى آنها مى پردازيم ، با تاءكيد براين نكته كه بيشتر آثار تفسيرى اين دوره نيز دستخوش فتنه ها گشته و تنهانامى از آنها در كتابها آمده است .(146)
1 ـ ((نهج البيان عن كشف معانى القرآن )) مؤ لف آن ناشناخته است . (قرن هفتم ) 2 ـ ((تاءويل الآيات ))، نوشته عبدالرشيد بن حسين بن محمّد استرآبادى (قرن هفتم ) 3 ـ ((السـراج الوهـّاج فـى تـفـسـير القرآن )) و ((تاءويلات القرآن ))، نوشته عبدالرزاق بن احمد كاشى (قرن هشتم ) 4 ـ ((جلاء الاذهان و جلاء الاحزان )) نوشته ابوالمحاسن حسين بن حسن جرجانى (قرن هشتم ) 5 ـ ((السـّرّ الوجـيـز فـى تـفـسـيـر الكـتـاب العـزيـز)) و ((نـهـج الايـمـان فـى تفسير القرآن ))(147)و ((تـلخـيـص الكـشـاف )) نـوشـتـه عـلاّمـه حـلّى ، جمال الدين حسن بن يوسف بن مطهر.(148) (قرن هشتم ) 6 ـ ((تـحـفـة الاشـراف )) و ((بـحـرالاصداف )) نوشته قطب الدين محمّد بن محمد رازى بويهى . (قرن هشتم ) 7 ـ ((المـحـيط الاعظم فى تاءويل كتاب الله العزيز المحكم ))، نوشته ركن الدين حيدر بن على بن حيدر حسنى آملى .
8 ـ ((مـنـهـاج الهـدايـة فـى تـفـسـيـر آيـات الاحـكـام الخـمـسـمـائه )) نـوشـتـه جمال الدين احمد بن متوج ، (قرن هشتم ) (قرن هشتم و نهم )(149)
نـام مـعـروف آن ، ((تـفـسـيـر گازر)) و نام مؤ لف آن ، ابوالمحاسن حسين بن حسن جرجانى است . البـتـه برخى از محققان در مورد اين اثر تفسيرى نظرى ديگر دارند كه صحيح تر مى نمايد. آنـان ، ايـن تـفـسـيـر را شـامـل دو بـخـش مـى دانـنـد. بـخـش اول كـه حدود نيمى از آن است كه به نام جلاءالاذهان بوده و توسط ابوالمحاسن تاءليف شده و نـيـمـه دوم آن را سـيـد غياث الدين جمشيد زواره اى كه معروف به سيد گازر است به نام تفسير گازر به پايان رسانده است .(150) بـه هـرحـال ، اين تفسير، به زبان فارسى نوشته شده و تعداد مجلدات آن ده جلد است . تفسير گازر از تفسيرهاى قرن هشتم هجرى است .(151) روش تـدويـن : ايـن تـفـسـيـر بـا مـقـدمـه اى از مـؤ لف شـروع شـده ، پـس از آن در هـفـت فـصـل ، مـباحثى از قبيل معناى قرآن و تفسير آن ، اقسام آيات قرآن ، نامهاى قرآن ، ثواب قرائت قرآن ، فضل علم قرآن ، معناى تفسير و تاءويل و استعاذه را به بحث گذاشته است . برجستگى ويـژه تـفـسير گازر، نگارش بديع آن مى باشد كه پر است از پيامها و لطافتهاى نگارشى ، بطورى كه يكى از متون برجسته تفسيرى زبان پارسى قلمداد شده است .