اسوه های قرآنی و شیوه های تبلیغی آنان

مصطفی عباسی مقدم

نسخه متنی -صفحه : 429/ 125
نمايش فراداده

2 . شيوه كلى نُصح

از جمله صفات عمومى پيامبران نُصح است كه خير خواهى و خلوص در مفهوم آن نهفته است. بسيارى از پيامبران در خطاب به مردم بر ناصح بودن خود تأكيد داشته و بارها آن را اعلام كرده‏اند. ناصح، خير خواهى است كه همواره با خلوص نيت و صفاى باطن و صميميت تمام، در جهت صلاح و هدايت كسى مى‏كوشد و چشم‏داشتى نيز ندارد.

أُبَلِّغُكُمْ رِسالاتِ رَبِّى وَأَنْصَحُ لَكُمْ وَأَعْلَمُ مِنَ اللَّهِ ما لا تَعْلَمُونَ؛(28)

پيام‏هاى پروردگارم را به شما مى‏رسانم و اندرزتان مى‏دهم و چيزهايى از خدا مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد.

وَلا يَنْفَعُكُمْ نُصْحِى إِنْ أَرَدْتُ أَنْ أَنْصَحُ لَكُمْ إِنْ كان اللَّهُ يُرِيدُ أَنْ يُغْوِيَكُمْ هُوَ رَبُّكُمْ وَإِلَيْهِ تُرْجَعُونَ؛(29)

و اگر بدانم شما را اندرز دهم، در صورتى كه خدا بخواهد شما را بيراه گذارد، اندرز من شما را سودى نمى‏بخشد، او پروردگار شماست و به سوى او بازگردانيده مى‏شويد. روش‏هاى متعددى از صفت نصح سرچشمه مى‏گيرد كه به بيان آن مى‏پردازيم.

الف) عدم درخواست مزد

شايد اولين لازمه خيرخواهى مخلصانه، عدم درخواست مزد باشد. چه، اخلاص كامل يعنى نداشتن هيچ‏گونه چشم‏داشت دنيوى و پاداش مادى. بنابراين، تمام انبيا، از آن‏جا كه ناصحان بشرند، به صراحت، خود را از مزد و پاداش بى نياز شمرده‏اند.

فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَما سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِىَ إِلّا عَلَى اللَّهِ وَأُمِرْتُ أَنْ أَكُونَ مِنَ المُسْلِمِينَ؛(30)

و اگر روى گردانيديد، من مردى از شما نمى‏طلبم، پاداش من جز بر عهده خدا نيست و من مأمورم كه از مسلمانان باشم.