3 . برخورد استدلالى و منطقى

انبيا در مواجهه با اقشار مختلف مردم، از استدلال عقلى، بسيار بهره مى‏جستند، چرا كه اصحاب عقل سليم از اين شيوه بيشتر استقبال مى‏كنند. طرح حقايق و واقعيت‏هاى حيات دنيوى و اخروى، تميز حق و باطل و روشن ساختن پيچيدگى‏هاى جهان هستى، از جمله اقدامات روشنگرانه پيامبران بوده است. اين استراتژى و شيوه كلى شامل شيوه‏هاى عملى زير است.

الف) يادآورى نعمت‏هاى الهى

از آن‏جا كه ضرورت شكر منعم از دريافت‏هاى فطرى بشر است، زمينه‏سازى براى سوق دادن انسان‏ها بدين سو از راه ذكر موهبت‏هاى بى پايان الهى، يكى از شيوه‏هاى تبليغ موفق خواهد بود. حضرت نوح در مسير دعوت، براى رام كردن انديشه‏هاى متمرد و دل‏هاى منحرف و زمينه‏سازى جهت گسترش دعوت، نعمت‏هاى الهى را بر مى‏شمرد و سختى‏هاى ناشى از فقدان آنها را گوشزد مى‏نمود:

ما لَكُمْ لا تَرْجُونَ لِلَّهِ وَقاراً * وَقَدْ خَلَقَكُمْ أَطْواراً * أَلَمْ تَرَوْا كَيْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمواتٍ طِباقاً * وَجَعَلَ القَمَرَ فِيهِنَّ نُوراً وَجَعَلَ الشَّمْسَ سِراجاً * وَاللَّهُ أَنْبَتَكُمْ مِنَ الأَرْضِ نَباتاً * ثُمَّ يُعِيدُكُمْ فِيها وَيُخْرِجُكُمْ إِخْراجاً * وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمُ الأَرْضَ بِساطاً* لِتَسْلُكُوا مِنْها سُبُلاً فِجاجاً.(53)