گروه اصحاب كهف در راه حفظ عقايد و ارزشهاى والاى توحيدى سختىهاى زيادى را متحمل شدند؛ از ترك مناصب و نعمتهاى دنيوى گرفته تا هجرت مشقت بار به كوه و بيابان به منظور فرار از جبر شرك و جو كفر.
محور همه اين اقدامات پافشارى بر عقايد صحيح و استقلال در عقيده بود كه اصحاب كهف به خاطر آن بهاى سنگينى پرداختند و در عوض نام خويش را در تاريخ موحدان جاودانه ساختند.
از آيات قرآن بهطور اشاره و از تواريخ به صورت مشروح اين حقيقت استفاده مىشود كه اصحاب كهف در محيط و زمانى مىزيستند كه بت پرستى و كفر آنها را احاطه كرده بود و يك حكومت جبار كه معمولاً حافظ و پاسدار شرك و كفر و جهل و غارتگرى و جنايت است بر آنها سايهاى شوم افكنده بود.
اما اين گروه از جوانمردان كه از هوش و صداقت كافى برخودار بودند سرانجام به فساد اين آيين پى بردند و تصميم بر قيام گرفتند و در صورت عدم توانايى، مهاجرت از آن محيط آلوده.(3)