اسوه های قرآنی و شیوه های تبلیغی آنان

مصطفی عباسی مقدم

نسخه متنی -صفحه : 429/ 49
نمايش فراداده

تأثير تعدّد انبيا در دعوت اين است كه، وقتى تمام شرايط براى گسترش دعوت فراهم‏شود، نبوت به پايان مى‏رسد و اين زمانى است كه خاتم پيامبران ظهور كرده و دعوتش را ارائه كند؛ هر گاه شرايط زندگى بشر به‏گونه‏اى باشد كه دعوت پيامبر به همه جهانيان برسد و پيام‏هاى او براى آيندگان، محفوظ و مصون بماند و دگرگونى شرايط اجتماعى، مستلزم تشريعات اساسى جديد و تغيير احكام و قوانين موجود نباشد ارسال پيامبر ديگرى ضرورت نخواهد داشت.(24)

هماهنگى در اصول عقايد و كليات احكام، ديگر ويژگى انبياست كه اين ويژگى نيز مى‏تواند دعوت هر پيامبر را به موفقيت نزديك‏تر سازد؛ چه در صورت يكسانى تعاليم يك پيامبر با رؤوس پيام‏ها و برنامه‏هاى انبياى ديگر، اعتماد مخاطبان به او فزونى يافته و دامنه تأثير و اقناع، بيشتر مى‏شود؛ همه آنها علاوه بر يكسانى در اصول عقايد و مبانى اخلاقى، در كليات احكام فردى و اجتماعى نيز هماهنگى داشته‏اند.

مثلاً نماز در همه اديان آسمانى وجود داشته هرچند كيفيت ادا يا قبله نماز امت‏ها متفاوت بوده است، يا زكات و انفاق در همه شرايع بوده گرچه مقدار يا موارد آن يكسان نبوده است.(25)

به همين دليل، ايمان به همه پيامبران بدون هيچ‏گونه تفاوتى در اصل ايمان ضرورى شمرده شده است:

شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصّى‏ بِهِ نُوحاً وَالَّذِى‏أَوْحَيْنا إِلَيْكَ وَما وَصَّيْنا بِهِ إِبْراهِيمَ وَمُوسى‏ وَعِيسى‏ أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ؛(26)

از احكام دين، آنچه را كه به نوح درباره آن سفارش كرد، براى شما تشريع كرد و آنچه را به تو وحى كرديم و آنچه را كه درباره آن به ابراهيم و موسى و عيسى سفارش نموديم كه:

يا أَيُّها الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالكِتابِ الَّذِى نَزَّلَ...؛(27)

اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، به خدا و پيامبر او و كتابى كه بر پيامبرش فروفرستاد، و كتاب‏هايى كه قبلاً نازل كرده بگرويد، و هر كس به خدا و فرشتگان او و كتاب‏ها و پيامبرانش و روز بازپسين كفر ورزد، در حقيقت دچار گمراهى دور و درازى شده است.