ويژگىهاى پيامبران
از آنجا كه محور بحث ما، شيوههاى دعوت چهرههاى قرآنى است، ضرورت دارد، از اين زاويه بهويژگىهاى اساسى انبيا نظرى افكنيم، تا اهميت و جايگاه دعوت و تبليغ در رسالت انبيا بيش از پيش روشن
گردد. مىتوان گفت تمام ويژگىها و خصوصياتى كه در انبيا و سيره و رسالتشان مشاهده مىشود، امورى
است كه آنان را در تبليغ بهتر و مؤثرتر يارى و راهنمايى مىنمايد.در رأس ويژگىهاى ايشان، عصمت است كه بى شك كار تبليغ را آسان تر، مؤثرتر و نتيجهبخشتر
مىنمايد، چرا كه نخستين اثر اعتقاد به عصمت، اعتماد كامل به پيامبر در گفتار و رفتار و همه عكس
العملها و در يك كلام حجت بودن سنت اوست؛ و چون سنت و سيره پيامبر حجيت يافت، تأسّى و پيروى كامل
صورت مىگيرد و اين به مفهوم توفيق كامل دعوت است. علامه طباطبايى در اين باره مىگويد:پيامبر كه از انجام دادن گناه، چه فعل حرام و يا ترك واجب، معصوم است، بدين سبب است كه اگر معصوم
نباشد ممكن است برخلاف دين تبليغ نمايد.(21)ويژگى دوم پيامبران، اعجاز، نيز كاملاً در جهت تأثير بخشى بيشتر تبليغ است. يكى از اركان تعريف
معجزه اين است كه، معجزه نشانه صدق ادعاى پيامبران است. چه، با صدور معجزه اعتماد و اطمينان به صداقت
پيامبر حاصل مىشود كه مقدمه پذيرش پيامهاى الهى اوست.به عبارت ديگر معجزه مقدمه كاميابى دعوت است؛ البته بايد توجه داشت كه آنچه معجزات انبيا(ع)
مستقيماً اثبات مىكند، صدق ايشان در ادعاى نبوت است و اما صحت محتواى رسالت و لزوم اطاعت از
فرمانهايى كه ابلاغ مىكنند، مع الواسطه و بهطور غيرمستقيم ثابت مىشود.(22)ويژگى ديگر، يعنى كثرت تعداد پيامبران نيز در همين جهت است. از آنجا كه نياز بشر به هاديان و
اسوهها، يك نياز هميشگى است و شرايط روانى و اجتماعى افراد نيز در زمانها و مكانها گوناگون
است، و همچنين امكان دستبرد وانحراف در رسالت قبلى وجود دارد، ناگزير تعدد انبيا ضرورت مىيابد.امير مؤمنان درباره توالى نبوتها مىفرمايد:كلّمّا مَضى مِنْهُم سَلَفٌ قامَ منهم بِدينِ الله خَلَفٌ حَتى اَفْضَتْ كرامةُ اللهِ سبحانَه
و تعالى اِلى مُحمَّدٍ؛(23)هر يك از پيامبران كه رسالت خود را به پايان مىبرد و از دنيا مىرفت پيامبر ديگرى براى پيادهكردن
دين خدا برمىخاست تا آن كه كرامت خدا به محمد(ص) اضافه گرديد.