فصل دوم - پيامبران اولوالعزم، اسوههاى برتر و شيوههاىتبليغى آنان
در قرآن كريم، گروهى از پيامبران خدا به عنوان اولوالعزم معرفى شدهاند و قرآن شخصيت آنان را بهلحاظ ويژگىهاى برجسته و صفات بارزشان بيش از ديگران ارج نهاده و گرامى داشته است. مطابق آيات قرآن،
صبر و استقامت مهمترين ويژگى اولوالعزم مىباشد (فَاصْبِرْ كَما صَبَر اُولوالعزمِ مِنَ
الرُّسُلِ) همچنين اين گروه از پيامبران، كتاب و شريعت مستقلى داشتهاند و پيامبران معاصر يا متأخر
از آنان تبعيت مىكردهاند تا زمانى كه يكى ديگر از پيامبران اولوالعزم به رسالت مبعوث مىشدو
كتاب و شريعت نوينى مىآورد.بر اساس روايات موجود، اين پيامبران بالاترين رتبه را در ميان انبيا از حيث مقام معنوى و قلمرو دعوت
دارند و عبارتند از: حضرت نوح، حضرت ابراهيم، حضرت موسى، حضرت عيسى و حضرت محمد (سلامالله عليهم).از ميان روايات موجود، يك روايت را از نظر مىگذرانيم:امام رضا(ع) فرمود: اولوالعزم را اين لقب دادند چون داراى اراده استوار و شريعتهاى مستقل بودند.بدين معنا كه هر پيامبرى كه پس از نوح آمد بر شريعت او و تابع كتاب او بود، تا زمان ابراهيم خليل فرا
رسيد. همه پيامبران همزمان ابراهيم و پس از او بر شريعت ابراهيم وتابع كتاب او بودند. چون زمان موسى
فرا رسيد همه پيامبران معاصر موسى و پس از او بر شريعت او تابع كتاب او بودند تا روزگار عيسى فرا
رسيد. پيامبران زمان عيسى و پس از او نيز تا دوران پيامبر ما محمد(ص)، بر شريعت عيسى و تابع كتاب او
بودند. اين پنج پيامبر صاحبان عزم و بالاترين انبيا و رسولان بودهاند. و آيين محمد تا روز قيامت
نسخنمىگردد....(1)اين پنج پيامبر بزرگ در كنار ارائه شرايع و آيينهاى جديد، به اقتضاى وسعت قلمرو دعوت و براى
پاسخگويى به شرايط جديد ناگزير از آوردن نظام تبليغى جديدى بودهاند كه لزوماً داراى قلمروى
وسيعتر و پاسخگوى مقتضيات زمان بوده است. از اين رو سيره تبليغى ايشان از برجستگى، دوام تأثير و
كارآمدى بيشترى برخوردار گشته و تنوع شيوههاى تبليغى آنان نيز به مراتب، بيش از ديگران بوده است.به هر تقدير، قرآن نيز بيش از انبياى ديگر، زواياى تبليغى سيره اين بزرگان را به بررسى گرفته و
آموزشهاى تبليغى را از طريق حكايت داستان زندگى و دعوت ايشان ارائه فرموده است.