حضرت اسماعيل(ع)
اسماعيل صادق الوعد، از جمله پيامبرانى است كه به مقام رسالت نيز نايل شده، اما داستان دعوتش درقرآن مطرح نشده است. بنا به نظر اكثر مفسران و سيره نويسان، وى همان اسماعيل پسر ابراهيم بوده و برخى
بر آنند كه وى اسماعيل ديگرى است كه فرزند حزقيل بوده و به مقام نبوت بنىاسرائيل نايل شده است. به
هر تقدير از ميان آيات و روايات موجود درباره او شيوههاى تبليغىاش را استخراج خواهيم نمود. از
جمله آياتى كه مستقيماً در مورد مقام و شأن او نزد خداى تعالى است عبارتند از:وَإِسْمعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَاالْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصّابِرِينَ * وَأَدْخَلْناهُمْ فِى
رَحْمَتِنا إِنَّهُمْ مِنَ الصّالِحِينَ؛(1)و اسماعيل و ادريس و ذوالكفل را ياد كن كه همه از شكيبايان بودند. و آنان را در رحمت خود داخل نموديم،
چرا كه ايشان از شايستگان بودند.وَاذكُرْ إِسْمعِيلَ وَالْيَسَعَ وَذَا الكِفْلِ وَكُلٌّ مِنَ الأَخْيارِ؛(2)و اسماعيل و يسع و ذوالكفل را به يادآور كه همه از نيكانند.فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِيمٍ؛(3)پس به ابراهيم، پسرى بردبار را بشارت داديم.نام اسماعيل دوازده بار در قرآن ذكر شده و در بيشتر موارد همراه نام پدرش ابراهيم(ع)است.
اسماعيل، اسوه اطاعت محض فرمان الهى
بخش عمده داستان اسماعيل در قرآن، همراهى او با ابراهيم در تأسيس كعبه و بيتاللهالحرام و اداىمناسك حج و بهويژه جريان قربانى را حكايت مىكند. در اين شرايط، اسماعيل، خود پيرو و مريد ابراهيم
خليل است. آنچه در اين دوران به روشنى جلب نظر مىكند امتثال بىچون و چراى اوامر الهى و اطاعت محض
از رسول زمان است كه از ايمان و يقين اسماعيل سرچشمه مىگيرد.فَلَمّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْىَ قالَ يا بُنَىَّ إِنِّى أَرى فِى المَنامِ أَنِّى أَذبَحُكَ
فَانْظُرْ ماذا تَرى قالَ يا أَبَتِ افْعَلْ ما تُؤْمَرُ سَتَجِدُنِى إِنْ شاءَ اللَّهُ مِنَ
الصّابِرِينَ؛(4)و وقتى با او به جايگاه