محمد، اسوه رحمت

پيامبر بزرگوار اسلام(ص) را نمى‏توان چون شخصيت‏هاى ديگر، اسوه قرآن در زمينه‏اى خاص معرفى نمود، چه، او جامع همه فضايل اخلاقى و مستجمع كليه ارزش‏هاى تبليغى به‏شمار مى‏رود:

قرآن بيش از همه انسان‏هاى برجسته ديگر، آن‏حضرت را شايسته تأسى دانسته و پيروى بى چون و چراى او را نه تنها بر مردم‏يك زمان و يك جامعه بلكه بر همگان در همه جاى جهان واجب كرده است.

تأكيد بر اين موضوع بدين دليل است كه اسوه‏هاى متعددى در قرآن ذكر شده و بر پيروى آنان سفارش شده است اما هر يك به لحاظ يك يا چند جنبه از شخصيتشان مورد عنايت قرار گرفته‏اند و اسوه مطلق تنها وجود مبارك رسول اكرم(ص) محمد مصطفى است.

در عين حال، از آن‏جا كه نسبت دادن يك صفت بارز و يك جنبه از جوانب متعدد اخلاقى و عملى يك اسوه به او، دليل بر فقدان جنبه‏ها و صفات ديگر نيست، در خصوص رسول‏خدا نيز مى‏توان بر يكى از بارزترين جنبه‏هاى وجودى او كه در تبليغ نيز تأثير بسزا داشته انگشت نهاد. با بررسى صفات و شيوه‏هاى متنوع پيامبر به‏نظر مى‏رسد اين صفت بارز چيزى جز وَما أَرْسَلْناكَ إِلّا رَحْمَةً لِلْعالَمِينَ؛(31)

و ما تو را جز رحمتى براى جهانيان نفرستاديم.

1 - شيخ صدوق، علل الشرائع، ص‏123.

2 - آل عمران (3) آيه 164:

3 - قلم (28) آيه 4:

4 - توبه (9) آيه 128:

5 - حجر (15) آيه 72:

6 - قاضى عياض، الشفا بتعريف حقوق المصطفى، تحقيق على محمد البجاوى، ج‏1 ص‏41.

7 - تاج الدين حسين بن حسن خوارزمى، شرح فصوص الحكم، به اهتمام نجيب مايل هروى، ص‏68 (به نقل از: مصطفى دلشاد تهرانى، سيره نبوى، دفتر دوم

8 - سيد رضى، نهج البلاغه، صبحى صالح، خطبه 160، ص‏226.

9 - شعراء (26) آيه 214.

10 - نحل (16) آيه 44.

11 - اعراف (7) آيه 157.

12 - هود (11) آيه 112.

13 - كافرون (109) آيات 1 - 2.

14 - بقره (2) آيه 111.

15 - انعام (6) آيه 151.

16 - همان، آيه 71.

17 - اعراف (7) آيه 29.

18 - نور (24) آيه 30.

19 - انعام (6) آيه 90:

20 - احزاب (33) آيات 45 - 46.

21 - انبياء (21) آيه 107.

22 - غاشيه (88) آيه 21.

23 - آل عمران (3) آيه 164 و جمعه (62) آيه 2.

24 - توبه (9) آيه 128.

25 - احزاب (33) آيه 21.

26 - قلم (68) آيه 4.

27 - حشر (59) آيه 7.

28 - نساء(4) آيه 59.

29 - همان، آيه 80.

30 - آل عمران (3) آيه 31.

31 - انبياء (21) آيه 107.