1ـ اوليـن گـروهـى كـه بـت پـرسـتـى را رواج دادنـد، فـرزنـدان اسـمـاعـيـل (ع ) بـودنـد؛ به اين ترتيب كه پس از فزونى يافتن جمعيتشان مجبور به ترك مكّه بـراى يـافـتـن مـحـلهـاى جديد شدند. اينان در زمان كوچ به سبب احترامى كه براى كعبه و حرم قـائل بـودنـد، سـنـگـى از سنگهاى آنرا با خود برده ، هر جا فرود مى آمدند، آن را نصب كرده ، هـمـانـنـد كـعـبه بر گردش طواف مى كردند. تقديس سنگ رفته رفته بقدرى شايع شد كه هر سـنـگـى را كـه خـوش مى داشتند، مى پرستيدند. بدين ترتيب ، قرنها گذشت و دين ابراهيم و اسـمـاعـيـل بـه بـوتـه فـرامـوشى سپرده شد. با اين وجود، مراسم حج همچنان باقى ماند ولى آثارى از شرك نيز در آن راه يافت .^(60) 2ـ اولين كسى كه بت پرستى را در ميان مردم رايج كرد، فردى به نام عمروبن لُحَّى بود. وى از مـكـّه بـه شـام سـفـر كـرد و در آنـجـا ديد مردم بتها را مى پرستند. پرسيد:اينها چيست كه مى پـرسـتـيـد؟ گـفـتـند: بت است كه از آنها باران طلب مى كنيم و بر ما مى بارد، از آنان يارى مى طلبيم و ما را يارى مى كنند.
پـس از آنـان تـقـاضـا كـرد كـه بـه او نـيـز بـتـى بـدهـند تا به سرزمين عرب بياورد و آن را بـپـرسـتند. آنان بت هبل را به او دادند. وى نيز آن را به مكّه آورده ، نصب كرد و به مردم دستور داد تا آن را بپرستند و بزرگ بشمارند.^(61) از پـيـامـبـر(ص ) نـيز روايتى نقل شده كه رواج بت پرستى توسط عمرو بن لُحَّى راتاييد مى كـنـد.^(62) با اين وجود، برخى معتقدند كه عمرو اولين كسى است كه بت را در كعبه نصب كرد وگرنه رواج بت پرستى توسط وى بدون سابقه قبلى در ميان مردم امرى دور از ذهن است .^(63) اعتقاد عربها به بتها برغم شيوع آن چندان هم راسخ نبود. تعظيم و قربانى كردن براى بتها از روى عـادت بود نه از روى خلوص نيت . بر اين اساس ، عرب بر بت خشم مى گرفت و آن را سـنـگـسـار مى كرد و به باد فحش مى گرفت و در هنگام سختى ، بتى را كه از آرد و خرما بود مى شكست و مى خورد.^(64)
قبايل عرب در شهرها و جاهاى گوناگون بتهاى مخصوص به خود داشتند و كعبه نقطه اى بود كه تعداد 360 بت را در آن جاى داده بودند.^(65) نـام بـرخـى از بـتـهـاى مـعـروف عـرب در قـرآن آمـده اسـت مـثـل : ((لات ، عـزى ، مـنـات ، يـغـوث ، يـعـوق ، ودّ، نـسـر، سـواع ، بعل .)) ((اَفَرَاَيْتُمُ اللاّتَ وَ الْعُزّى وَ مَنوةَ الثّالِثَةَ الاُْخْرى ))^(66) آيا دو بت لات و عزى را ديديد(كه بى اثراست ) ، و منات سومين بت ديگر.
قرآن كريم مى فرمايد:
((وَ قالوُا لاتَذَرُنَّ الِهَتَكُمْ وَ لا تَذَرُنَّ وَ دًّا وَلا سُواعا وَ لا يَغوُثَ وَ يَعوُقَ وَ نَسْرا))^(67) و گفتند خدايان خود را رهانكنيد و بخصوص دست از پرستش (اين پنج بت ) ودّ ، سواع ، يغوث ، يعوق ، و نسر برداريد .
همچنين در سوره صافات آمده است :
(( اءَتَدْعوُنَ بَعْلاً وَ تَذَرُونَ اَحْسَنَ الْخالِقيِنَ ))^(68) آيا ( بت ) بعل را مى خوانيد و بهترين آفريننده را وا مى گذاريد؟!
سـه بـت ((لات ))، ((منات )) و ((عزى )) را ((بنات الله )) يعنى دختران خدا مى ناميدند و بر اين بـاور بـودنـد كه نزد خدا از آنها شفاعت مى كنند و گاهى اسامى خود را با نام بندگى آنها مى ناميدند مثل عبدالعزى ،