اجزاء مختلف و گوهرهاى پراكنده تركيب گشته جز اينكه او يك مجموعه است . (بحار:4/173)
مؤنث واحد . (كان الناس امة واحدة ...) بقرة:213 . (قل انّما أعظكم بواحدة ان تقوموا لله مثنى و فرادى ...) .
(سبأ:46)
آبادى كه در وسط ريگزار قرار دارد .
صورتى است از وادى ، مانند قاض از قاضى وداع از داعى . (و ثمود الذين جابوا الصخر بالواد) . (فجر:9)
واداشتن ، ترغيب ، اغراء ، حثّ ، تحريك .
ساكن . آرميده . مستقرّ . تن آسا. اميرالمؤمنين (ع) در وصيت به فرزند : «واعلم يا بنىّ ! انّ من كانت مطيّته الليل و النهار ، فانّه يسار به وان كان واقفا ، و يقطع المسافة و ان كان مقيما وادعا» : بدان اى فرزندم ! هر آن كس مركب سواريش شب و روز بود ، وى به سوئى برده مى شود گرچه در جاى خود ايستاده باشد ، و مسافت را طى مى كند هر چند به ظاهر جايباش و ماندگار باشد . (نهج : نامه 31)
اسم فاعل است از ودى به معنى سيلان . سائل . جارى . روان . گشادگى ميان دو كوه و دو پشته و جز آن را وادى گويند كه آب در آن جريان و سيلان دارد . درّه . رودخانه . ج : اوداء و اودية و اواد بر غير قياس . صحراى مطلق را نيز وادى گويند .
(ولا ينفقون نفقة صغيرة و لا كبيرة و لا يقطعون وادياً الا كتب لهم ليجزيهم الله احسن ما كانوا يعملون) : مجاهدان ، هيچ مالى را كم يا زياد انفاق نكنند و هيچ وادى نپيمايند جز آن كه در نامه آنها نوشته شود ، تا خداوند بهترين اعمال آنها را پاداش دهد . (توبه:121)
وادى مقدس . مأخوذ از آيه (فلمّا اتاها نودى من شاطىء الوادى الايمن ...): چون موسى به آن آتش نزديك شد از كرانه سمت راست وادى ندا شد كه ... (قصص:30)
موضعى است پنج ميلى بصره از راه آن به مكه ، زبير بن عوّام در آنجا كشته شده است .
قبرستان معروف نجف اشرف كه در احاديث متعدده بدين نام ياد شده است. از امام صادق (ع) روايت شده كه هيچ مؤمن در شرق يا غرب زمين نميرد جز اينكه روح وى را خداوند در وادى السلام محشور سازد . يكى از ياران امام صادق (ع) گويد : به امام عرض كردم برادرى دارم كه هم اكنون در بغداد ساكن است و مى ترسم در آنجا بميرد . حضرت فرمود : از چه مى ترسى هر آنجا كه خواهد بميرد ، هر مؤمن كه در شرق يا غرب زمين بميرد خداوند روح او را در وادى السلام محشور سازد . گفتم : وادى السلام كجا است ؟ فرمود : پشت كوفه ، گوئى مى بينم كه آنها حلقه حلقه به دور هم نشسته و با يكديگر سخن مى گويند .
در حديث اميرالمؤمنين (ع) آمده كه وادى السلام بقعه اى است از بهشت عدن . (بحار:100/233) به «نجف» نيز رجوع شود .
باديه اى است بين كوفه و شام كه شب تولّد حضرت ختمى مرتبت ناگهان پر از آب گرديد . فلمّا ولد رسول الله(ص) لم يبق صنم الاّ سقط ، و غارت بحيرة ساوه و فاض وادى سماوة ... (بحار:15/323)
ناحيه اى است بين مدينه و شام ، از توابع مدينه و داراى دهكده هاى بسيار است . غزوه وادى القرى، غزوه اى است كه رسول خدا پس از فتح خيبر و فدك در سال 7 هجرى با يهود آن ديار كرد . در امتاع الاسماع (1/332)