كـشـورهـاى اسـلامـى يـا جـان و مـال مـسـلمـانـان ، يـا مـوجـب اسـارت سياسى مسلمانان گردد، بر دولتـمـردان حـرام اسـت كـه چـنـيـن روابـطـى داشـتـه بـاشـنـد و پـيـمـان هـايـشـان نـيـز باطل است .

اگـر يـكـى از دولت هـاى اسلامى ، پيمانى ببندد كه مخالف مصلحت اسلام و مسلمانان است ، بر ساير دولت هاى اسلامى است كه با وسائل سياسى يا اقتصادى ، مانند قطع رابطه سياسى و بـازرگـانـى بـا آن دولت ، كـوشش كنند تا آن پيمان را به هم زنند و بر ساير مسلمانان نيز واجب است كه با هرگونه مقاومت منفى ممكن ، به اين كار اهتمام ورزند و چنين پيمان هايى در شرع مقدس اسلام ، حرام و باطل است .

در صـورتـى كـه بـعضى از زمامداران دولت هاى اسلامى يا بعضى از نمايندگان مجلس ‍ موجب نـفـوذ سـيـاسـى يـا اقـتـصادى بيگانگان بر كشور اسلامى گردند، به طورى كه از اين نفوذ، اسـاس اسـلام يـا اسـتـقـلال كـشـور ـ گـرچـه در آيـنـده ـ در خـطـر بـاشـد، ايـن فـرد خـائن و مـعـزول اسـت و بر امت اسلامى است كه او را مجازات كنند، گرچه با مقاومت هاى منفى باشد؛ مانند تـرك معاشرت و معامله با او و رويگردان شدن از او به هر صورتى كه ممكن است و در اخراج و محروم نمودن او از همه شؤ ون سياسى و حقوق اجتماعى ، اهتمام ورزند.(169)

ب ـ دفـاع اقـتـصـادى : مـسـلمـانـان موظفند كه استقلال اقتصادى خويش را حفظ كنند و از هرگونه وابستگى كه مايه ذلت و سرشكستگى آنان مى شود، بپرهيزند.

برخى از مسائل مربوط به دفاع اقتصادى از اين قرارند:

در صـورتـى كـه در روابـط بـازرگـانـى دولت هـا يـا تجار با بعضى از دولت ها يا تجار بـيـگـانـه ، تـرس ‍ (تسلّط) بر بازار مسلمانان و زندگى اقتصادى آنها باشد، واجب است آن را تـرك كـنـنـد، و چنين تجارتى حرام است . در صورت وجود چنين ترسى ، بر فقها و مراجع عظام اسـت كـه كـالاهـاى آنـان و تـجـارت بـا آن هـا را مـطابق مقتضيات زمان تحريم نمايند؛ و بر امّت اسـلامـى مـتـابـعـت آنـان واجـب اسـت ، چـنـان كـه بـر هـمـه آنـان جـدّيـت در قـطـع روابـط واجب است .(170)

ج ـ دفـاع فـرهـنـگـى : در مـيـان انـواع هـجـوم غـيـر نـظامى دشمنان ، تهاجم فرهنگى از همه آنها خطرناكتر است ؛ زيرا در اين نوع تهاجم ، دشمن با ترويج فساد و فحشا، افكار عمومى جامعه را مـنـحرف كرده ، ارزش ها، آرمان ها و اهداف مقدّس اسلامى و عزّت و شرف مسلمانان را مورد هجوم قرار مى دهد.

دفـاعـى كه در مقابل تهاجم فرهنگى مطرح است ، (دفاع فرهنگى ) نام مى گيرد. امام خمينى (ره )مى فرمايد:

مـسلمانان بايد با همه امكانات و وسائل لازم به مقابله جدّى و دفاع از ارزش هاى الهى و منافع مـسـلمـيـن بـرخـيـزند و صفوف مبارزه و دفاع مقدّس خويش را محكم و مستحكم نمايند و به اين بى خـبـران و دل مـردگـان و پـيـروان شـيـاطـيـن ، بـيـش از ايـن مجال حمله را به صفوف عقيده و عزّت مسلمانان ندهند.(171)

در حكم فقهى خود پيرامون دفاع نيز مى فرمايد:

در صـورتـى كـه روابـط كـشـور اسـلامـى بـا ديگر كشورها، موجب استعمار مسلمانان يااستعمار كـشـورشان در بُعد فرهنگى شود، بر همه مسلمانان واجب است كه از چنين روابطى اجتناب كنند و اين گونه روابط حرام است .(172)

دفاع شخصى

از نظر اسلام ، جان ، مال ، آبرو و ناموس انسان اهميّت فراوانى دارد و احترام آن بر همگان لازم و ضرورى است . رسول گرامى اسلام (ص )مى فرمايد:

(اَلْمُؤْمِنُ حَرامٌ كُلُّهُ: عِرْضُهُ، وَ مالُهُ، وَ دَمُهُ)(173)

هـمـه چـيز مؤ من ـ اعم از ناموس ، مال و خونش ـ محترم است (و كسى حق تعدّى و دست درازى به هيچ يك از آنها را ندارد).

انواع دفاع شخصى

موضوع تجاوز، يكى از سه چيز (جان ، مال و حريم ) است ، به همين مناسبت ، دفاع شخصى نيز به سه نوع (دفاع از جان )، (دفاع از مال ) و (دفاع از حريم ) تقسيم مى شود: