رویارویی آمریكا با انقلاب اسلامی نسخه متنی

1. اعدام «حبيب الله القانيان» و قطعنامه سناي آمريكا

كمتر از يك هفته بعد از شهادت آيت الله مطهري توسط گروه فرقان، حادثه ديگري رخ داد كه شوك بزرگي را بر روابط دو كشور وارد ساخت. اين واقعه و موضع گيري آمريكا و واكنش ايران در برابر آن، تيرگي روابط فيما بين را به همراه آورد. 18 ارديبهشت 58 حبيب الله القانيان رييس انجمن كليميان تهران و سرمايه دار بزرگ كه از مدت پيش در بازداشت به سر مي برد به جرم ايجاد فساد و به عنوان اهل ذمه اي كه در ارتباط با اسراييل به كشورش خيانت كرده است، به اعدام محكوم شد.[5]

1. اعدام القانيان با واكنش سريع دولت آمريكا روبرو شد و واشنگتن با محكوم كردن آن در 28 ارديبهشت 58 ـ قطعنامه اي را در سناي آمريكا عليه ايران تصويب كرد. اين قطعنامه با انتقاد شديد حضرت امام خميني ـ رحمه الله ـ و نيز گروه ها و جريانات در داخل كشور مواجه شد. دولت موقت در اثر اين انتقادات و موج شديد ضد آمريكايي از پذيرش «والتر كاتلر» سفير جديد آمريكا به ايران خودداري كرد. اين امر به تيرگي روابط دو كشور انجاميد و با پذيرش شاه و اشغال سفارت توسط دانشجويان به اوج رسيد و روابط رسمي ايران و آمريكا در اثر اين وقايع در فروردين 59 قطع شد.

2. واقعه طبس

با اشغال سفارت آمريكا توسط دانشجويان و بحران گروگانگيري، آمريكا در صدد بر آمد با انجام عملياتي در خاك ايران موسوم به «پنجه عقاب» گروگان ها را آزاد سازد. بر اين اساس آمريكا در 5 ارديبهشت سال 1359 به خاك ايران تجاوز كرد. اين اقدام آمريكا بر خلاف عرف و قوانين بين المللي صورت گرفته است. و كينه و عداوت ايرانيان را به آمريكا دو چندان كرده است. آمريكايي ها براي موفقيت قطعي در عمليات صحراي طبس، ماه ها قبل از اين عمليات، گروه ويژه اي را موسوم به «دلتا» در صحراي آريزونا آموزش دادند.
60 هواپيما، 8 هلي كوپتر و 90 تفنگدار در حمله نظامي آمريكا به ايران شركت داشتند. عمليات پنجه عقاب در اثر طوفان شن به شكست انجاميد و تجربه تلخي را در تاريخ مداخله گري و تجاوز آمريكا به خاك ديگر كشور ها بر جاي گذاشت.

[1]. سياست دو ستوني آمريكا همان دكترين نيكسون است كه رژيم پهلوي بعنوان ستون نظامي، ژاندرمي منطقه را بر عهده داشت و با آن جايگاه، منافع آمريكا را در منطقه تامين و حفاظت مي كرد.

[2]. حميد رضا حسيني، نگاه به فرايند تيرگي روابط سياسي ايران و آمريكا پس از انقلاب اسلامي، صبح امروز 18/9/78.

[3]. علي اكبر ولايتي، تاريخ سياسي جنگ تحميلي عراق عليه ايران، تهران؛ نشر فرهنگ اسلامي. 1376.

[4]. سيد محمد كاظم سجادپور. «ارزيابي مهار دوگانه، چهارگانه متفاوت». جمله سياست خارجي، سال يازدهم،شماره 1، 1376.

[5]. روزنامه كيهان، 31/2/1358.