استقلال و خودباوری در اندیشه امام خمینی (ره) نسخه متنی

القاي اين تفكر نقش بالايي در ايراد ضربه به خودباوري و اعتماد به نفس ملت‎ها ايفا نموده آنها را براي پذيرش سلطه فكري و فرهنگي و حاكميّت سياسي و اقتصادي آنها آماده ساخته است. مبهوت شدن در برابر مظالم تمدن غربي را مي‎توان يكي ديگر از دلايل گرايش روشنفكر نمايان كشور و حاكمان دوران طاغوت به سمت فرهنگ بيگانه دانست. كساني كه با سفري به غرب، اسير جلوه‎هاي ظاهري آنها شده انديشه و آموخته‎هاي خود را حقير و ضعيف مي‎دانند و با استفاده از ابزارهايي در اختيار خود (رسانه و كتب) اين خودباختگي را به سطح جامعه شيوع مي‎دهند.

امام خميني (ره) براي بيرون آمدن از اين وضعيت، مراتب مختلفي را متذكر شد. نقش آفريني روشنفكران ـ رسانه‎ها ـ حاكميّت را در اين زمينه مهم و تعيين كننده مي‎دانند. ايشان دشمن غرب زده را كسي مي‎دانند كه نمي‎تواند ادراك كند كه خودش نيز داراي فرهنگ و توانايي‎هايي است.[1] از اين رو وقوع تحول در اين گونه افراد را مطرح كرده مي‎فرمايند يك مملكت اگر بخواهد مستقل باشد چاره‎اي ندارد جز اينكه اين تفكر را كه ما بايد از خارج چيز وارد كنيم از كله‎اش بيرون كند.[2]

امام (ره) نه تنها بر اصلاح فرهنگي و فكري نسل حاضر غربزده تكيه مي‎كنند بلكه ضرورت سرمايه‎گذاري براي آينده جامعه نيز مورد توجه قرار داده دانشگاه‎ها را به تربيت عناصر مستقل و مفيد به حال دين و ميهن فرا مي‎خوانند. ايشان تحقق اين مهم را باعث مصون شدن مملكت از تصرفات شياطين و نيز به وجود آمدن ترقي و تعالي جامعه مي‎دانند.

امام خميني (ره) كينه استكبار نسبت به ملت ايران را واكنش در قبال اعتقادات و استقلال مردم (شعار نه شرقي و نه غربي آنان دانسته اين كينه را تمام نشدني مي‎دانند از اين روست كه از روشنفكران مي‎خواهند تا دست از غربزدگي و شرق زدگي بردارند و عموم ملت را نيز به آمادگي و مهيا شدن فرا مي‎خوانند.

در انديشه آرماني و اسلامي امام (ره) تكيه بر منافع و بهره‎گيري مطلوب و هدايت شده از منابع فكري و انساني بومي جامعه، از عناصر كليدي است كه مي‎تواند استقلال فرهنگي را موجب شده غرب و شرق را از بازگشت مجدد به ساحت فكري و فرهنگي ملت ايران مأنوس سازد.

پر واضح است تأمين و تحقق اين مهم، در گرو تدوين اين سياست‎هاي جامعه و بلند مدت فرهنگي است. اين اقدامات مي‎تواند به صور مختلف مداخله مستقيم ـ نظارت و هدايت بر حوزه فرهنگ روي دهد. سياستي كه اصل بديهي آن رسيدن مجموعه دستگاه‎ها و متصديان امور فرهنگي به يك توافق رسمي و محورهاي مشترك است. تا اين روحيه خودباوري و استقلال فكري كه به عنوان نتيجه مقدس و مبارك انقلاب اسلامي به ملت ايران ارزاني شده است در طول عصرها و نسل‎هاي آتي جاري و كيفيت و كميت آن تعميق و تحكيم يابد. پرهيز از داشتن نگرش اقتصادي به پديده فرهنگ، ارائه الگو و نظام استاندارد از مديريت فرهنگي توجه به توسعه فرهنگي در كنار توجه توسعه جامعه در ابعاد سياسي و اقتصادي و تقويت و تحكيم باور، هويت و توانايي بومي و ملي مبتني بر آموزه‎ها و انديشه‎ها و اعتقادات اسلامي ضرورت‎هاي مهمي است كه اين راستا بايد مورد توجه و عمل قرار گيرد.

[1] . صحيفه نور، ج 9، ص 12.

[2] . صحيفه نور، ج 13، ص 83.