هدف نهضت: مبارزه با تحريف - حماسه حسینی و مسأله تحریفات نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

حماسه حسینی و مسأله تحریفات - نسخه متنی

غلامرضا گلی زواره

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

هدف نهضت: مبارزه با تحريف

حضرت امام حسين عليه‏السلام در قيام پرشكوه خود در صدد برآمد تا چهره‏ي واقعي آيين محمدي صلي‏الله‏عليه‏و‏آله و اسلام ناب را به جهانيان معرفي كند و پيام معنوي قرآن را به تشنگان معارف برساند و از فرهنگ ديني غبارزدايي كند.

در اين قيام عامل امر به معروف و نهي از منكر برجسته‏تر است چنان كه امام حسين عليه‏السلام در وصيّت به برادر خود محمد حنفيه فرموده‏اند: قيام من براي اصلاح امّت جدّم مي‏باشد، مي‏خواهم امر به معروف كنم و نهي از منكر نمايم و به سيره و سنت جدّ و آيين پدرم ـ حضرت علي عليه‏السلام ـ رفتار كنم4.

در حقيقت امام حسين عليه‏السلام براي مبارزه با تحريف‏ها قيام فرمود زيرا احساس نمود در دستگاه خلافت اسلامي انحراف شديدي رخ نموده و اين اعوجاج در شئون سياسي اجتماعي مسلمين رخنه كرده و آنان را از رسيدن به چشمه پاك و پربهره‏ي توحيد و رستگاري باز داشته است و براي زنده ماندن دين و بقاي امت اسلامي راهي جز فداكاري و شهادت نمي‏باشد و گويي بايد عبارت ان اللّه شاء ان يراك قتيلاً تحقق پذيرد5.

البته برخي خواسته‏اند يك تحريف تاريخي در اين قيام ايجاد كنند و چنين تبليغ نمايند كه فراخواني كوفيان هدف اساسي قيام كربلاست در حالي كه دعوت كوفيان از موارد جزيي و فرعي اين قيام است و خطبه‏هاي حماسي و پرشور امام بعد از شكست كوفه بيانگر اين واقعيت مي‏باشد شهيد مطهري از اين موضوع دچار شگفتي مي‏شود كه برخي خواسته‏اند حماسه‏ي كربلا را به نحوي ثابت كنند كه مردم كوفه واقعا داراي قدرتي بودند و مي‏شد به آنان اعتماد كرد در صورتي كه عظمت قيام حسيني در اين است كه آن حضرت بدون اتكا به قدرت‏هاي سياسي اجتماعي آن روز برپا خاست و اثر روحي اين حركت در حدي بود كه نه تنها مردمان آن زمان را به تحرك وا داشت بلكه اثراتش همچنان باقي و پابرجاست6. آن متفكّر شهيد در جاي ديگر خاطر نشان مي‏سازد:

«... نه چنان بود كه بعد از دعوت مردم كوفه امام قيام كند بلكه بعد از اين كه امام حركت كرد و مخالفت خود را نشان داد و مردم كوفه از قيام امام مطلع شدند و چون زمينه‏ي نسبتا آماده‏اي در آنجا وجود داشت مردم كوفه گرد هم آمدند و امام را دعوت كردند...»7 اگر دعوت كوفيان عامل اصلي نهضت بود امام مي‏بايست در اين حركت احتياط بيشتري مي‏نمود و تذكرات برخي ناصحان چون عبداللّه ابن عباس را مورد توجه قرار مي‏داد.

عوامل تحريف

امويان كوشيدند تا نهضت حسيني را از سرچشمه‏ي اصلي قيام جدا كرده و آن را بر بستر ديگر قرار دهند و اين چنين وانمود كنند كه حركت مزبور نوعي ايجاد اختلاف و تشتت در بين مسلمين بود، دشمنان كوردل و شب‏پرستان خفاش صفت مي‏خواستند اين حماسه‏ي پرشكوه و سراسر مقدس را در حد يك آشوب سياسي ناحيه‏اي تنزل دهند و به همين دليل چون مسلم بن عقيل نماينده و شخص مورد وثوق امام وارد كوفه شد، يزيد به حاكم وقت ـ ابن زياد ـ نوشت فرزند عقيل مي‏خواهد به اخلال و فساد دست زند و بذرهاي تفرقه بپاشد و فرزند زياد چون نايب امام ـ مسلم را ـ دستگير كرد خطاب به وي گفت: چه شد كه به اين شهر آمدي تا آشوب برپا كني، مسلم در جواب گفت: بر حسب دعوت و نامه‏هاي متعدد كوفيان آمده‏ام و ما خواهان برقراري عدالت هستيم.

به رغم آن كه دشمنان نتوانستند اين حماسه را كم رنگ سازند عواملي دست به دست هم داد تا منابع مستند تاريخ كربلا توسط عده‏اي نادان مورد خدشه قرار گيرد. از جمله:

1 ـ تمايل به اسطوره سازي

الگو بر خلاف اسطوره، مجموعه‏اي از باورهاي ايماني و معارف اعتقادي انسان است كه در عرصه‏ي عمل در سيماي انبياء و اولياء نمايان مي‏گردد و در سيره‏ي چنين افرادي نبايد تحريف واقع شود. و روا نيست جنبه‏هاي افسانه‏اي كه حس اسطوره‏اي را در اذهان ايجاد مي‏كند به شرح حال و چگونگي نهضت افراد مقدس وارد شود. به فرمايش شهيد مطهري: «افرادي كه شخصيّت آن‏ها، شخصيّت پيشوايي است، قول آن‏ها عمل آن‏ها، نهضت آن‏ها سند و حجت است نبايد در سخنانشان، در شخصيّت‏شان تحريف واقع شود. قسمتي از تحريفاتي كه در حادثه كربلا صورت گرفته معلول حسّ اسطوره‏سازي است.»8.

حضرت آية اللّه خامنه‏اي، مقام معظم رهبري، فرموده‏اند: جعل مطالب زايد و افزودن آن بر قصه‏ي اصلي و نسبت دادن آن به صاحب قصه در قصه معصومين عليهم‏السلام كذب و افترا و حرام است9.

/ 8