لطفا منتظر باشید ...
مبدأ طول در نظر قدما و متأخرين
مبدأ طول راچنانكه گفتهايم، از غايت نقطه غربي بنام «هرو» كه «فرو» هم گويند،
ميگرفتند و آن از جزاير خالدات (كاناري) كه جزاير «سعدا» نيز گويند،
ميباشد و آن اكنون غير معمور، بلكه مغمور در آب است و بين آن جزاير تا
ساحل ده درجه است. بطلميوس و پيروانش مبدأ طول را از آن جزاير ميگرفتند
و پس از آنان، چون جزاير نامبرده در آب فرو رفته بود، مبدأ طول را از ساحل
بحر مغرب گرفتهاند، چنانكه علامه بيروني در قانون، مبدأ طول را ساحل
گرفته است، لذا براي رفع التباس در جداول طول بلاد مبدأ طول را مقيد
كردهاند كه: «جزايري است» يا «ساحلي است».
مبدأ طول را
از غايت نقطه غربي گرفتند; چون طول كوكب يعني تقويم آن به توالي است كه از
غرب به شرق است تا ارضيات بر وفق سماويات قرار گيرد. و ديگر اين كه تدوين
جداول هم به يك روش خواهد بود و اين كار در تسهيل محاسبه و عدم اضطراب خاطر
دخلي به سزا دارد.
قدماي هند
مبدأ طول را از منتهاي عمارت در جناب شرق به نام «كنك دز» (دژ گنگ) گرفتند يا
به علت اين كه به حسب مكان به آن نزديك بودند، و يا به علت اين كه ازدياد طول
موافق جهت حركت اولي است كه از شرق به غرب و در اصطلاح به خلاف توالي است، و
از اين حيث باز ارضيات موافق سماويات است، و يا به علت اين كه جهت شرق را چون
مطلع انوار است اشرف از مغرب ميدانستند، و يا به علت اين كه مشرق را
يمين فلك ميدانستند و يمين اقوي الجانبين است. و بسياري از متأخرين
رصدخانه خودشان را مبدأ طول در زيجات قرار دادند، و در اين ايام از گرينويچ و
از پاريس ميگيرند.
