پدر و مادر، بايد محبّت، ثبات و آرامش را در داخل خانواده گسترش دهند، خدا هم فرموده است: «ومن آياته ان خلق لكم من انفسكم ازواجاً لتسكنوا اليها و جعل بينكم مودة و رحمة ...»[3] «از نشانه‌هاي الهي، آن كه از خودتان براي شما جفت‌هايي آفريد تا در كنارشان بياراميد و در ميان‌تان دوستي و مهر نهاد. در اين، نشانه‌هاست مردمي را كه مي‌انديشند.» بنابراين، ارتباط بين زن و شوهر يا پدر و مادر بايد ارتباط محبت‌آميز و آميخته با رحمت و شفقت باشد و چنين رابطه‌اي مايه آسايش نفس، آرامش اعصاب، اطمينان روح و راحت جسم و هم‌چنين موجب همبستگي خانواده، تحكيم اساس آن و دوام موجوديت واحدش خواهد بود. عشق و محبت ومهرباني، احترام متقابل و همياري واقعي در گشودن گره تمام مشكلات و برطرف كردن موانع از سر راه خانواده‌ها را در پي خواهد داشت و وجود روابط محبت‌آميز در برقراري تعادل روحي كودك يك ضرورت محسوب مي‌شود. دكتر اسپاك مي‌گويد: «آسودگي فردي و اساسي كودك به طور پيوسته نيازمند اتحاد پدر و مادر و انسجام و هماهنگي آنان در رويارويي با مسؤوليت‌هاي زندگي است.»[4] زن و شوهر بايد رابطه محبّت‌آميزي در تمام مراحل زندگي داشته باشند؛ مرحله پيش از ولادت كودك و مراحل پس از آن. عشق و محبّت زن و شوهر به يكديگر واجبي از واجبات الهي است؛ از اين رو ادامه آن پاسخ مثبت دادن به خداي تعالي و تقرّب به درگاه اوست و امام علي بن‌الحسين ـ عليه‌السلام ـ چنين بدان سفارش فرموده است: «و امّا حق رعيتك بملك النكاح، فان تعلم انّ‌الله جعلها سكناً و مستراحاً و أنساً و واقية، و يعلم انّ ذلك نعمة منه عليه، و وجب ان يحسن صحبة نعمة‌الله و يكرمها و يرفق بها وان كان حقّك عليها اغلظ و طاعتك بها‌الزم فيها احببت و كرهت مالم تكن معصية، فانّ لها حقّ‌الرحمة و المؤانسة و موضع السكون اليها قضاء‌اللذّة التي لابدّ من قضائها و ذلك عظيم... .»[5] «حق همسر كه با پيوند ازدواج در اختيار تو قرار گرفته، آن است كه بداني خدا او را مايه راحت، آرامش و انيس و نگهدار توساخته، و هر كدام بايد نعمت وجود ديگري را به درگاه خدا شكر گوييد، و بدانيد اين نعمتي است كه خدا به شما داده و بايد با نعمت وي خوشرفتاري كنيد و احترامش را نگه داريد و با او بسازيد؛ هر چند حق شما( مردان) بر آنان(زنان) بيشتر است و اطاعت شما بر آنان در آن‌چه دوست دارند و ناخوش دارند بايسته‌تر؛ مادام كه معصيت خدا در آن نباشد. حق او(زن) اين است كه با وي مهرباني كني؛ همدم و آرامبخش وي باشي، كام‌جويي و لذّتي را كه به ناچار بايد در ميان باشد رعايت كني، و اين، حقّ بزرگي است... .» اهل بيت ـ عليهم‌السلام ـ بر استمرار روابط دوستانه و محبّت‌آميز در داخل خانواده تأكيد ورزيده‌اند و سفارش‌هاي ايشان در اين باره متوجه هر يك از زن و مرد است: پيامبر اكرم ـ صلّي‌الله عليه و آله ـ فرمود: «خيركم، خيركم لنسائه و أنا خيركم لنسائي.»[6] «بهترين شما، بهترين‌تان براي زنان خويش است و من بهترين شما براي زنان خويشم.» امام صادق ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «رحم‌الله عبداً احسن فيما بينه و بين زوجته.»[7] «خدا رحمت كند بنده‌اي را كه با زنش به نيكي رفتار كند.» رسول اكرم ـ صلّي‌الله عليه و آله ـ فرمود: «من اتخذ زوجةً فليكرمها.»[8] «هركس همسري اختيار كند، بايد او را گرامي بدارد.» هم‌چنين فرمود: «اوصاني جبرئيل ـ عليه السلام ـ بالمرأه حتي ظننت انه لاينبغي طلاقها الّا من فاحشةٍ مبينّة.»[9] «جبرئيل ـ عليه‌السلام ـ آ‌ن‌قدر درباره زن به من سفارش كرد چنان كه دريافتم سزاوار نيست طلاق دادن او مگر به سبب گناه زشت آشكار.» بنابراين، سخنان اهل بيت ـ عليهم‌السلام ـ و سفارش‌هاي آنان درباره احسان به زن و نكوداشت او، يكي از عوامل ادامه محبت، گذشت و دوستي است. اهل بيت ـ عليهم‌السلام ـ به زن سفارش‌هايي فرموده‌اند كه اگر وي بدان پاي‌بند باشد، عشق و محبّت را در كانون خانواده ماندگار خواهد ساخت. رسول گرامي اسلام فرمود: «اذا صلّت المرأة خمسها وصامت شهرها واحصنت فرجها و اطاعت بعلها فلتدخل الجنة من اي ابواب الجنة‌شاء‌ت.»[10] «اگر زن نمازهاي پنج‌گانه را به جا آورد و روزه واجب ماه رمضان را بگيرد و دامنش را از زشتي نگهدارد و شوهرش را اطاعت كند، پس از هر در بهشت كه خواهد، بدان وارد شود.» پيامبر اسلام ـ صلّي الله عليه و آله ـ فرمود: «ما استفاد امروء فائدة بعد الاسلام افضل من زوجة مسلمة، تسرّه اذا نظر اليها و تطيعه اذا امرها و تحفظه اذا غاب عنها في نفسها و ماله.»[11] «هيچ مردي پس از اسلام، بهره‌اي بهتر از زن مسلمان نداشته است؛ هنگام كه بدو نگرد شادمان شود، و چون فرماني دهد پذيرا شود و در غياب وي، دامن خود و مال شوهر را حفظ كند.» رسول خدا ـ صلّي‌الله عليه و آله ـ زن را به تبعيّت از شيوه‌اي درست به منظور تأثير بر قلب همسر و انگيزش احساسات او در جهت ادامه عشق و محبت، تشويق كرده است. مردي نزد رسول خدا ـ صلّي الله عليه و آله ـ آمد و گفت: «مرا همسري است كه هنگام ورودم به منزل به استقبالم مي‌آيد و گاه خروجم بدرقه‌ام مي‌كند و هرگاه غمگينم ببيند، مي‌پرسد: اندوهت از چيست؟ اگر غم روزي داري؛ كه آن به عهده ديگري (خداي‌تعالي) است و اگر اندوهناك كار آخرتي، خدا اندوهت را زياد كند. پيامبر خدا فرمود: او را به بهشت بشارت ده و بدو بگو تو كارگزاري از كارگزاران بهشتي و برايت در هر روز پاداش هفتاد شهيد است. و در روايت ديگري: براي خداي عزوجلّ كارگزاراني است و اين زن از آنان است و برايش نصف پاداش شهيد است.»[12] امام باقر ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «جهاد‌المرأة حسن التبعّل.»[13] «جهاد زن، شوهرداري نيكوي اوست.» از عواملي كه سبب تقويت عشق و محبّت در دل شوهر مي‌شود توجه زن به وي و پاسخ مثبت دادن به خواسته‌هاي اوست. امام صادق ـ عليه‌السلام ـ فرمود: «خير نسائكم التي اذا خلت مع زوجها خلعت له درع الحياء و اذا لبست، لبست معه درع الحياء.»[14] «بهترين زنان شما كسي است هنگام كه با شوهرش خلوت كند، سپر حيا را به كناري نهد و چون جامه به تن كند، سپر حيا را نيز با آن تن‌پوش خود سازد.» بنابراين، زن بايد با بزرگداشت منزلت شوهر، به وي توجه نشان دهد، و به ديگر سخن، تعادل ميان احترام و عدم تكلّف را رعايت كند. امام علي بن‌الحسين ـ عليه‌السلام ـ عواملي را كه مايه عميق‌تر شد عشق و محبت و گذشت در داخل خانواده مي‌شود چنين برشمرده است: «لا غني بالزوج عن ثلاثة اشياء فيما بينه و بين زوجته و هي الموافقة ليجتلب بها موافقها و محبّتها و هواها و حسن خلقه معها و استمالة ايتماله قلبها با‌لهيئة الحسنة في عينها و توسعته عليها، و لا غني‌بالزوجة فيما بينها و بين زوجها الموافق لها عن ثلاث خصال و هي صيانة نفسها عن كلّ دنسً حتّي يطمئنّ قلبه الي الثقة بها في حال المحبوب و المكروه و حياطته ليكون ذلك عاطفاً عليها عند زلّة تكون منها و اظهار العشق له بالخلابة و الهيئة الحسنة لها في عينه.»[15] «شوهر در برخورد با همسر خويش از سه چيز بي‌نياز نيست: 1- سازگاري؛ تا بدان، همدلي، محبت، تمايل و معاشرت نيكوي زن را جلب كند. 2- آراستگي در چشم او تا دلش را به خود متمايل سازد. 3- گشاده‌دستي با وي. زن نيز در برخورد با شوهر از سه چيز بي‌نياز نيست: 1- خود را از هر گونه آلودگي حفظ كند تا اعتماد و اطمينان قلبي شوهر را در آن چه پسنديده و ناپسند است به دست آورد. 2- پاس وي بدارد، كه اين، زن را از لغزش‌هاي احتمالي باز مي‌دارد. 3- اظهار عشق و علاقه به شوهر با خوش‌زباني و آراستگي كه در چشم او خواهد داشت.» ارتباط‌هاي دوستانه و محبت‌آميز در تمام مراحل زندگي به خصوص در مرحله بارداري و شيرخوارگي نوزاد از نيازهاي ضروري است؛ زيرا زن در اين مرحله نياز بيشتري به آرامش و اطمينان خاطر دارد و اين آرامش رواني بر جنين و بر كودك در دوره شيرخوارگي تأثير گذار است.
لطفا منتظر باشید ...
