قرآن در شمار يكي از كتب ادبي، بلكه عاليترين متن ادبي است كه همه اصول فصاحت و بلاغت در آن بطوركامل رعايت شده است، تا بدان پايه كه هر كس كمترين آشنائي با ادبيات عرب داشته باشد، به اعجاز ادبي قرآناعتراف دارد بدون شك ترجمه چنين كتابي بدون توجه به آرايههاي ادبي و زيبائيهاي نگارشي ترجمهاي ناقص ونارساست. از اين رو در ترجمه حاضر سعي شده حتي الامكان طنين زيبا و بيان فاخر قرآن در قالب زبان شيرينفارسي انعكاس يابد و بانگارش متني استوار ودر عين حال گويا و روان مقصود اصلي از ارائة چنين ترجمهاي حاصلشود علاوه بر آن به اقتضاي سخن از كلمات، عبارات، ضرب المثلها، كنايات و... كه حلاوت و جذابيت سخن راباخود به ارمغان ميآورد،استفاده شود. و بدين طريق متن ترجمه براي خواننده فارسي زبان هر چه بيشتر خواندني وداراي كشش باشد .همچنين رعايت اصول ويرايش واستفاده از علايم نقطه گذاري كه خواندن و درك مقصود را آسان ميكند نيز ازبايستههاي اين ترجمه است.
6 ـ افزودن پاورقيهاي تفسيري:
به منظور ارائة نكات تفسيري و پاسخگويي به برخي از شبهات احتمالي در پاورقيِ ترجمه نكات و موارد ذيلافزوده ميشود:1ـ توضيحات ضروري كه اضافه كردن آنها در متن آن را از حالت ترجمه خارج ميكند.2ـ اضافه كردن نكات تفسيري همچون مفهوم كيد الهي در آية ( ان كيدي متين ).3ـ بيان دلائل انتخاب عبارت خاص در ترجمة آياتي كه مشتمل بر استعاره، كنايه، يا ضرب المثل است، مانندترجمة ( يومَ يكشفُ عن ساقٍ) به روز بسيار سخت.
ترجمه پيوسته و تفسيري سورة قلم
هدف سوره: اعلان شكست ديوانگان قدرت ،كه ميخواهند پيامبر خدا را با تهمت ديوانگي از چشم مردم بيندازند .
1- پيامبر و تهمت جنون
ن (نشانه است ؛نشانه ناتواني ديگران از آوردن كتابي چون قرآن ؛نشانه نبوت پيامبر و نشانه ناكامي تهمت زنندگان )سوگند به قلمو حقيقتي كه مينگارد1،دشمنان پيامبر و آنان كه تهمت ديوانگي و گمراهي به او ميزنند دروغگوياني هستند كه سرانجام ناكامخواهند ماند. اي پيامبر!ديوانگي و گمراهي هرگز برازنده كسي مانند تو نيست ؛نشانه اين سخن چهار چيز است:(يكم ) تو به مقامنبوت آراستهاي و به بركت اين نعمت كه پرورگارت به تو داده است ،ديوانه و گمراه نيستي2 تو پيوسته از اين نعمت بهرهمندخواهي بود و پاداشي كه پروردگارت در برابر انجام اين خدمت نصيب تو كرده، هميشگي است ، 3 پس اين تهمت سزاوار تونيست.( دوم)خلق و خوي تو بسيار زيبا و دوست داشتني است 4 و اين خصال نيكو با حال گمراهان و ديوانهگان سازگاريندارد.(سوم ) زود است كه اثر دعوتت آشكار شود و تو و آنان دريابيد 5 كه چه كسي ديوانه است6.(چهارم )گذشتهاز اين نشانههايروشن ،كافران نه شايستهاند و نه ميتوانند كه ديوانه و گمراه را از غير آن باز شناسند. تنها خداي تُست كه گمراهان راهش راخيلي خوب ميشناسد همان طور كه از راه يافتگان بهتر از هر كس با خبراست .7به خيال خام خود، با اين سخنان ميخواهندچهره پاك تو را خراب كنند و براي اين منظور به هر حيلهاي دست ميزنند . اما تو هرگز از كساني كه آيين تو را انكار ميكنند پيرويمكن؛8 هدف اصلي آنها از اين ياوهگوئيها آن است كه تو را به سازش بكشانند. ميخواهند كه تودر برابرانحرافاتشان نرمش نشاندهي و سكوت كني تا چه بسا آنان نيز از برخي اعتقادات خود دست بردارند 9 و از مخالفتهاي خود بكاهند . و با اين حيله تأثيردين تو را كمكم از بين ببرند و تو را به دنبال خود بكشانند.
2- شخصيت تهمت زنندگان
چگونه ميتوان از اين گروه كه ميخواهند با تهمت و حيلهگري دين تو را نابود كنند پيروي كرد؟ افرادي پست و سست رأي كهبه هيچ چيزي اعتقاد ندارند؛ واز همين رو آسان به مقدسات سوگند ميخورند؛10 عيب جويان تفرقه افكني كه جلوي كار خير راميگيرند 11 و نميگذارند حق به حقدار برسد؛تجاوز گر و گناهكارند12چنان كه گناه عادت هميشگيشان شده است ؛درشت گويانِبي تيره وتباري 13 كه در راه باطل به كينه توزي و دشمني بر ميخيزند.آيا به راستي به سخنِ چنين كساني ميتوان اعتماد كرد و به راهآنان رفت؟! ميداني چرا آنان چنين روش ناپسندي را در زندگي پيشه كردهاند؟ آنان به دارايي و توانايي خود فريفته شدهاند. 14 هماز اين رو ست كه دلايل روشن و آشكار هدايت را انكار ميكنند و آنها را داستانهاي خرافي گذشتگان مينامند.15
3- عاقبت شوم تهمت زنندگان
1/3)ذلت ابدي
هميشه اوضاع بدين منوال نخواهد ماند. خيلي زود بيني چنين كسي را به خاك ميماليم و بر خرطوم او علامتي ميگذاريم16 تاخوارياش را همگان ببينند. آنان را نيز همانند باغداران ناداني كه خود را بر اوج قدرت ميديدند به خاك مذلت مينشانيم. آنگاهخواهند دانست كه زر و زور هيچ سودي به حالشان ندارد . (اما داستان باغداران) در شهر يمن مرد نيكوكار و ثروتمندي زندگيميكرد كه زمين و باغ بسيار داشت. او به هنگام برداشت محصول، نخست سهم مستمندان و بينوايان را ميداد و سپس بقيه راميفروخت . اما پس از مرگ وي ،فرزندانش تصميم گرفتند كه همه محصول را براي خود بردارند و چيزي به فقيران ندهند. چونهنگام درو فرارسيد، با يكديگر هم قسم شدند كه بامدادان و پيش از آمدن فقرا، همه ميوهها را بچيند17 و دانهاي برجانگذارند.18 آنان با اين قصد شوم به خواب رفتند. شبانگاه كه در خواب خوش بودند عذابي بر سر باغ فرود آمد. 19 و آن را به تلياز خاكستر بدل ساخت .20 چون پگاه شد يكديگر را از خواب بيدار كردند21 و با خوشحالي بهم ميگفتند اگر ميخواهيد ميوهايبچينيد برخيزيد. و به سوي باغ روان شويد.22 آنگاه در حالي كه آهسته و پنهاني با يكديگر مشورت ميكردند23 تصميم گرفتندطوري وارد باغ شوند كه بينوايان از ورود آنان با خبر نشوند.24 آنان در حالي كه مصمم به انجام اين كار بودند و خود را بر آنكاملاًتوانا ميديدند وارد باغ شدند.25 اما همين كه باغ را به آن وضع مشاهده كردند دريافتند كه در برابر عذاب الهي كه باغ را نابودكرد چقدر ناتواناند. به خود آمدند و گفتند: ما چه گمراه بوديم26 كه به خود وعده ميداديم كه ميوهها را بچينيم و چيزي به مستمندانندهيم! خود را توانا ميپنداشتيم غافل از آنكه نه تنها گمراهيم بلكه از مواهب مادي هم محروم ماندهايم .27 در اين هنگام يكي ازآنها كه از بقيه داناتر بود گفت: آيا به شما نگفتم چرا تسبيح خدا نميگوييد و او را از داشتن شريك منزه نميداريد؟ 28 و چرا برقدرت خود و ديگر اسباب ظاهري اعتماد ميكنيد؟ آنها در پاسخ گفتند: راست است ؛ چه اشتباه بزرگي كرديم و به خداي خودستم روا داشتيم ؛ او را ناتوان فرض كرديم وبراي او شريك قائل شديم .29 در حالي كه خداي ما خدايي است پاك از هر عيب كهبا مشيت خود جهان را اداره ميكند. پس به يكديگر روي نمودند و خود را به خاطر ظلمي كه مرتكب شده بودند ملامت كردند.30آنگاه باغداران ناله سر دادند : واي بر ما كه ستمكار بوديم. 31اميدواريم كه از پس اين توبه و هوشياري،پرودگار گناهان ماراببخشايد وباغي بهتر از اين در اختيار ما قرار دهد؛ چراكه ما به سوي او روي آوردهايم و به ذات پاكش دل بستهايم.32آريعذاب دنيايي طغيانگران چنين است؛ عذابي هولانگيز و تلخ كه در حال غرور بر آنان فرود ميآيد. اما عذاب آنان در آخرت كهبرخاسته از قهر خدا بر ايشان است از اين هم دردناكتراست و هيچ كس تاب مقاومت در برابر آن را ندارد. اين اندرزهارا بيانميكنيم؛ شايد مشركان متوجه شوند و از راه خويش باز گردند.33 اما براي تقوا پيشهگاني كه ايمان داشتند پرورنده همه چيز وهمه كس خداست ، بهشت با نعمتهاي فراوانش ـ بي كم وكاست ـ آماده است.34
لطفا منتظر باشید ...
