اشكال سوِم: - تسامح در ادله سنن از دیدگاه آقا حسین خوانساری نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

تسامح در ادله سنن از دیدگاه آقا حسین خوانساری - نسخه متنی

سید عباس رضوی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
لیست موضوعات
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

اشكال سوِم:

روايات من بلغ با آيه شريفه:

(ان جاءكم فاسق بنباءٍ فتبيّنوا ان تصيبوا قوماً بجهالة فتصبحوا على ما فعلتم نادمين.)38

تعارض به عموم و خصوص من وجه دارند و درباره راوى فاسق در مستحبات ناسازگارند. و دلالت آشكار و امتيازى در ميان نيست كه اگر راوى فاسق نيز باشد; جايز است سخن او را بپذيريم. افزون بر اين, چرا آيه نباء روايات را تخصيص نزند و حديث تنها از راوى راستگو و عادل پذيرفته شود.39

اين اشكال را كسانى چون علامه صيمرى بر اخبار (من بلغ) وارد دانسته اند.40

از اين شبهه چندين پاسخ داده شده است, ازجمله:

* چون روايات (من بلغ) پشتيبان به شهرت هستند, پس در ناسازگارى با آيه, بر آن پيشى مى گيرند و آيه را تخصيص مى زنند.41

ولى اين پاسخ پذيرفته نيست; زيرا نخست آن كه مسأله تخصيص قرآن به خبر واحد, در بين فقها جاى گفت وگوست. گيريم بپذيريم, در اين جا نمى توان آن را پذيرفت; زيرا ظهور آيه نباء در برخورد با خبر فاسق و بررسى و تحقيق در پيرامون آن, از چنان قوتى برخوردار است كه در برابر آن, هيچ دليلى را ياراى ايستادگى و يا توجيه آن نيست, بويژه اگر شبهه جعل در ميان باشد, بايستى درباره آورنده خبر كاوش كرد. و به تعبير فقيهان, ظهور آيه آبى از تخصص است, تا چه رسد به اخبارى كه از نظر سند واحد و از نظر دلالت نيز جاى بحث دارند, تخصيص بخورد.

دو ديگر, آيه نباء و روايات (من بلغ) با هم سازگارى ندارند و روايات, پيش داشته مى شوند42, چه آن كه اگر آيه پيشى گيرد, جايى براى اجراى روايات (من بلغ) به جاى نمى ماند. به حكم اين قاعده اصولى كه در جايگاه ناسازگارى دو دليل, اگر يكى از دو دليل در صورت پيش داشتن, مورد و عرصه كار براى ديگرى به جاى نگذارد, دليل محكوم در آن جا نصّ خواهد شد و بر دليل ناسازگار با خود, پيشى مى گيرد.

دراين باره مى توان گفت: اگر آيه نباء بر اخبار, پيشى بگيرد, باز دايره اخبار گسترش دارد و آن عمل به اخبار (من بلغ) است در جاهايى كه راوى فاسق نباشد.

/ 13