درس 10
نماز جمعه
يكى از نمازهايى كه بايد با جماعت خوانده شود و به تنهايى نمى شود خواند «نماز جمعه» است.نماز جمعه، زيباترين اجتماع هفتگى مسلمانان است. در اين نماز، امام جمعه، نمازگزاران را به تقوا و پاكدامنى سفارش مى كند و آنها را با مسائل گوناگون جهان آشنا مى كند.
حضرت امام خمينى(قدس سره) درباره اهميّت اين اجتماع با شكوه نوشته اند:
«نماز جمعه و دو خطبه آن، از مراسم بزرگ مسلمانان است; مانند مراسم حج، و افسوس كه مسلمانان از وظايف مهم سياسى ـ اسلامىِ خود در اين مراسم غفلت كرده اند.»
احكام نماز جمعه
1ـ نماز جمعه دو ركعت است; مانند نماز صبح، امّا دو قنوت مستحبى دارد كه يكى در ركعت اوّل، قبل از ركوع و ديگرى در ركعت دوّم، پس از ركوع خوانده مى شود.2ـ نماز جمعه به جاى نماز ظهر خوانده مى شود.
3ـ واجب است امام جمعه قبل از نماز دو خطبه بخواند.
4ـ وقتى كه امام جمعه خطبه هاى نماز جمعه را مى خواند، واجب است شركت كنندگان در نماز جمعه به خطبه ها گوش دهند و سخن گفتن در آن موقع مكروه است، بنابراين هنگامى كه امام جمعه خطبه مى خواند، بهتر است از خواندن كتاب و حرف زدن با ديگران و هر كارى كه مانع گوش دادن به خطبه هاست بپرهيزيم.
چه زمانى نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعت بخوانيم؟
گاهى وقت ها در مسافرت نمازهاى چهار ركعتى را بايد دو ركعت بخوانيم، حتماً مى پرسيد چرا دو ركعت؟ و يا مى پرسيد در كداميك از سفرها؟
در پاسخِ پرسش اول مى گوييم: دستورات اسلام مطابق برنامه هاى زندگى بشر تنظيم شده است; مثلاً كسى كه مشكلى دارد و نمى تواند وضو بگيرد، تيمّم مى كند و كسى كه نمى تواند ايستاده نماز بخواند، نشسته مى خواند. در مسافرت هم چون معمولاً انسان عجله دارد تا از اتوبوس يا قطار جانماند و به كارهاى خود برسد، ديد و بازديد و خريد يا كارهاى ديگرش را به خوبى انجام دهد، خداوند از 17 ركعت نماز او كه در شبانه روز بايد بخواند، شش ركعت كم كرده است; يعنى بايد تمام نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعتى بخواند.
در پاسخ پرسش دوّم هم مى گوييم:
اگر طول سفر ما از 45 كيلومتر كمتر نباشد; يعنى 5/22 كيلومتر برويم و همان اندازه راه را برگرديم، نماز را كوتاه مى خوانيم ولى در سفرهاى كوتاه كه براى كار در مزرعه يا بازى و تفريح به بيرون ده يا شهر مى رويم و طول راه كمتر از 45 كيلومتر است، نمازمان را كامل مى خوانيم.