خورشيد شرق - خورشید شرق نسخه متنی

خورشيد شرق

محمد عابدي ميانجي

طلوع صبح

نجمه، مادر امام رضا عليه‏السلام ، مي‏فرمايد: زماني كه فرزند بزرگوارم را باردار بودم، هرگز احساس سنگيني نمي‏كردم. وقتي مي‏خوابيدم، صداي تسبيح و تهليل و تمجيد حق تعالي را از درونم مي‏شنيدم. هراسان از خواب بيدار مي‏شدم؛ ولي ديگر آن صدا به گوش نمي‏رسيد. وقتي به دنيا آمد، دستهايش را بر زمين گذاشت؛ سر مطهرش را به سوي آسمان بلند كرد، لب‏هايش را تكان داد، ولي نفهميدم چه مي‏گويد. نزد امام كاظم عليه‏السلام رفتم، او فرمود: «نجمه، كرامت پروردگار گوارايت باد.»

فرزندم را در پارچه‏يي سفيد پيچيدم و نزد حضرت بردم. وي در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه خواند. آن گاه آب فرات خواست و كامش را با آن برداشت. سپس نوزاد را به من بازگرداند و فرمود: بگير اين را كه ذخيره‏ي خداوند در زمين و حجّت خدا بعد از من است.2

و چنين بود كه هشتمين خورشيد امامت در روز جمعه، يازدهم ذي‏قعده، در مدينه ديده به جهان گشاد.3 پدرش امام موسي كاظم عليه‏السلام ، هفتمين امام شيعيان، و مادرش «نجمه»4 الگوي خردورزي، دين‏باوري، حيا و عبادت بود. بزرگواري اين بانو چنان بود كه حميده، مادر امام كاظم عليه‏السلام ، هرگز نزدش نمي‏نشست و در جهت تعظيم و احترام وي مي‏كوشيد. رؤياي صادق حميده را مي‏توان يكي از دليل‏هاي احترام بسيار وي به نجمه دانست. او شبي رسول خدا صلي‏الله‏عليه‏و‏آله را در خواب ديد كه فرمود: حميده، نجمه را به فرزندت موسي ده؛ از او فرزندي به دنيا خواهد آمد كه بهترين اهل زمين است.5

بر اين اساس، وي نجمه را در اختيار امام موسي كاظم عليه‏السلام قرار داد و به وي گفت: فرزندم، كنيزي است كه در زيركي و كرامت‏هاي اخلاقي بهتر از او نديده‏ام. مي‏دانم هر نسلي كه از وي به وجود آيد پاكيزه و مطهر خواهد بود.

وقتي امام رضا عليه‏السلام به دنيا آمد، مادرش را طاهره ناميدند. او به عبادت عشق مي‏ورزيد و مي‏گفت: دايه‏يي بيابيد تا مرا در شير دادن ياري دهد... . شيرم كافي است، ولي پرداختن به شير نوزاد سبب شده نوافل و ذكرهايي كه به آن‏ها عادت كرده بودم، كاستي پذيرد.6

نام و لقب‏هاي حضرت

نام حضرت علي، كنيه‏اش ابوالحسن و القابش رضا، صابر، فاضل، رضي، وفي، قرة اعين المؤمنين و غيظ الملحدين است.7 علي بن يقطين درباره‏ي كنيه‏ي حضرت مي‏گويد: نزد امام كاظم عليه‏السلام رفتم و دريافتم فرزندش علي بن موسي الرضا عليهما‏السلام نيز نزد وي شتافته است. امام فرمود: علي بن يقطين، همين علي، آقاي فرزندان من است. آگاه باش، من كنيه‏ام [ابوالحسن [را به وي دادم.8

بزنطي درباره‏ي لقب حضرت مي‏گويد: به امام محمد تقي عليه‏السلام عرض كردم: گروهي از مخالفانتان چنان مي‏پندارند مأمون پدر بزرگوارتان را همزمان با پذيرش ولايت عهدي، رضا لقب داد.