* چند يادآوري به متوليان مساجد - مسؤولیت همسایگان مساجد نسخه متنی

معماران اين مساجد در واقعيتي معنوي كه ابداع مي‏كنند از باطن قرآن الهام مي‏گيرند، حتي سيماي ظاهري اين بناها به گونه‏اي است كه از طريق راز و رمز و تمثيل با هيبتي خاص، اسما و صفات خداوند را كه قرآن مطرح نموده جلوه‏گر مي‏نمايند. مناره‏ها ابّهت و جلال و گنبد و ايوان‏ها جمال الهي را يادآور مي‏شوند، كتيبه‏نويسان به اِمداد معماران آمده و پرتوهاي روحاني را با نوشتن آيات قرآن بر نقاطي خاص از مسجد به نمايش مي‏گذارند. جلوه‏هاي قدسي و حسن و جمال الهي چنان در مسجد مجسّم شده كه ناظر آن به عنوان نمازگزاري معتقد با مشاهده اين مجموعه به سوي توحيد سير مي‏كند و از ظواهر دنيايي فراتر مي‏رود. در واقع جلوه‏هاي هنري مسجد نوعي آموزش پنهاني و به ظاهر خاموش است كه به شيوه‏اي واقعي بر آموزش نظري عقايد ديني و باورهاي مؤمنين صحه مي‏گذارد.

* چند يادآوري به متوليان مساجد

همان گونه كه همسايگان مساجد نسبت به اين گونه مكان‏هاي مذهبي و پايگاه‏هاي اعتقادي وظايفي را عهده‏دار خواهند بود و كوتاهي در اين امور از نقصان در ايمان آنان حكايت دارد، متوليان و دست اندركاران برنامه‏هاي تبليغي و فرهنگي بايد حقوق همسايگان مسجد را مراعات نموده و موجبات آزار و اذيت آنان را فراهم نسازند؛ از جمله مستحبّات مسجد، هم سطح بودن مناره با ديوار و سقف مسجد مي‏باشد، چرا كه مناره يا گلدسته از اين جهت احداث گرديده كه مؤذن برفراز آن رفته و اذان بگويد و طبيعي است مناره‏هاي مرتفع برخانه‏هاي افراد همسايه مسجد مشرف گرديده و احتمال دارد آسايش آنان را مخدوش كند، گرچه در سال‏هاي اخير ديگر اذان از طريق بلندگو پخش مي‏شود، ولي پخش برنامه‏هاي متعدد تبليغي از طريق بلندگو امكان دارد براي همسايگان خسته كننده باشد.

متوليان مساجد بايد صداي بلندگوها و ساير وسايل صوتي را به گونه‏اي تنظيم كنند كه آرامش همسايگان مسجد را مختل

بقيه از صفحه 37

نسازد و نيز بيماران را در مشقّت قرار ندهد. برنامه‏هاي مذهبي و تبليغي مسجد بايد به گونه‏اي باشد كه رغبت مردم را براي انجام فرايض ديني در مسجد رو به فزوني ببرد. متأسفانه بايد اذعان داشت اغلب مجالس ترحيم و سوگواري براي اشخاص و برنامه‏هاي غمناك در مساجد اجرا مي‏شود و از برنامه‏هاي نشاط‏آور و سرور آفرين در اين مكان مبارك كمتر خبري هست، در حالي كه مي‏توان برنامه‏هاي اسلامي را به گونه‏اي جالب و پرجاذبه اجرا نمود كه جامعه و به ويژه نسل جوان با شوق و شعف به اين اماكن روي آورد و تصوّر توأم با لذّت معنوي و ابتهاج روحاني از برنامه‏هاي مسجد داشته باشد. البته اين تلاش هيچ گونه منافاتي با ملاحظات شرعي و رعايت كامل موازين ديني ندارد.

شيوه نادرست برخي مبلّغان و متوليان مسجد، سبب گرديده كه برخي افراد از همسايگي با مسجد اكراه دارند و مي‏خواهند در جايي سكونت داشته باشند كه از سر و صداهاي ناشي از اجراي غير صحيح برنامه‏هاي فرهنگي مسجد دور باشند. پرواضح است اگر امنيت و آرامش همسايگان ملحوظ گردد و برنامه‏هاي تبليغي مساجد با نشاط و متنوع باشد، طبيعي است كه هر مسلماني نه تنها همسايگي با مسجد را افتخاري معنوي مي‏داند، بلكه مي‏كوشد در اين تلاش‏ها مشاركت داشته باشد و در حدّ توان نسبت به تقويت و گسترش فعاليت‏هاي فرهنگي مسجد اهتمام ورزيده و آن را فضل و امتيازي براي خويش تلقّي نمايد.

حضرت امام خميني ـ قدّس سرّه ـ در كنار سفارش‏هاي وافي و تأكيدهاي مكرّري كه نسبت به برپايي شعائر ديني و حفظ رونق و فعّال بودن محافل ديني و مساجد داشته‏اند، برحسب مقتضيات و به مناسبت‏هايي مسلمين را به رعايت موازين شرعي و احتراز از اذيت ديگران در هنگام مراسم مذهبي توجّه مي‏داده‏اند. ذيلاً گزيده‏اي از سخنان اين روح قدسي و عبد صالح خداوند از نظر خوانندگان مي‏گذرد:

«...گاهي مي‏شود كه كارهايي به ظاهر اسلامي، لكن با بي‏توجهي و خلاف اسلام واقع مي‏شود،... في المثل اشخاصي مي‏خواهند خدمت بكنند... لكن گاهي در كيفيت عمل طوري مي‏شود كه معصيت مي‏شود... كارهايي انجام مي‏دهند كه با موازين اسلامي درست در نمي‏آيد... مثل اين‏كه نصف شب‏ها شروع مي‏كنند به فرياد و شعار دادن و دعا خواندن و تكبيرگفتن در صورتي كه همسايه‏ها هستند و ناراحت مي‏شوند، مريض‏ها هستند، معلولين هستند... و اين‏ها رنج مي‏برند و شما يك چيزي را كه مي‏خواهيد عبادت باشد معصيت كبيره مي‏شود... .