رضوان الله برترين پاداش اخروي - معاد جسمانی و روحانی نسخه متنی

3. «وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْواتاً بَلْ أَحْياءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُونَ».[1]

ـ گمان مبريد، افرادي كه در راه خدا كشته شده‎اند مردگانند، بلكه آنان زندگاني هستند كه از رزق پروردگارشان برخوردار مي‎باشند.

شكي نيست كه حيات و بهره‎مندي از نعمت‎هاي الهي مربوط به جسم آنان نيست. بنابراين، حيات و رزق مذكور در آيه شريفه فوق، مربوط به روح و جان شهيدان است. و همان‎گونه كه مفسران گفته‎اند،‌حيات و بقاي روحي پس از مرگ اختصاص به شهيدان ندارد، و ذكر آنان به خاطر احترام ويژه‎اي است كه قرآن براي شهيدان قايل است.

رضوان الله برترين پاداش اخروي

از آيات قرآن به دست مي‎آيد كه در سراي آخرت علاوه بر پاداش‎ها و كيفرهاي بدني و حسي، پاداش‎ها و كيفرهاي غيرحسي نيز براي صالحان و تبهكاران وجود دارد كه تحقق آنها متوقف بر وجود بدن و قواي بدني نيست. قرآن كريم پس از يادآوري پاداش‎ها و لذت‎هاي حسي بهشت براي مؤمنان، از رضايت و خشنودي خداوند به عنوان بزرگترين پاداش اخروي ياد كرده و چنين مي‎فرمايد:

«وَعَدَ اللَّهُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمُؤْمِناتِ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ مَساكِنَ طَيِّبَهً فِي جَنَّاتِ عَدْنٍ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ».[2]

ـ نيز در آيه ديگر از «رضوان الله» به عنوان يكي از پاداش‎هاي اخروي پرهيزكاران ياد كرده و فرموده است:

«لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهارُ خالِدِينَ فِيها وَ أَزْواجٌ مُطَهَّرَهٌ وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ وَ اللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبادِ».[3]

مرحوم علامه طباطبايي در تفسير آيه‌ نخست كلامي دارد كه حاصل آن چنين است:

«ممكن است وجه اين‎كه كلمه «رضوان» به صورت نكره آورده شده است، اشاره به عظمت رضاي الهي باشد كه فوق تصور انسان است. و نيز ممكن است مقصود از آن بيان برتري رضاي خداوند از ساير نعمت‎هاي بهشتي باشد. گواه بر اين مطالب، جمله ـ ذلِكَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ ـ است كه رستگاري را منحصر در «رِضوان الله» مي‎داند؛ زيرا پاداش‎هاي بهشتي نيز در پرتو رضايت خداوند، ‌نعمت محسوب مي‎شوند، و گرنه لذت بدون محبت و رضاي خداوند، نعمت نخواهد بود».[4]

به گفته مولوي: